آتیلا عمادی ، 15 مرداد 1389 ، برگرفته از سایت تورکمنصحرامئدیا.نئت
دکتر آیرونز برای بسیاری از جوانان گنبد درسالهای 1346ـ 1344 شمسی چهره نسبتا آشنایی است. او زبانهای فارسی و ترکمنی را به راحتی صحبت میکرد. اوتحقیقاتش را در میان ترکمنها بدون هیچگونه آشنایی با زبان ترکمنی شروع نموده و در عرض ده ماه بقول خودش "ترکمنچه" را یاد گرفته است. دکتر آیرونز به نقاط مختلف ترکمنصحرا سفر کرده است اما مطالعات میدانی او متمرکز بر "آجی سو" درشمال گنبد است که درآن سالها هنوز بصورت یک گروه سنتی عشایری بودند.
"ویلیام آیرونز دکترای خود دررشته ی مردم شناسی را درسال 1969 در دانشگاه میشیگان به پایان رساند. رساله دکترای او درباره یک جامعه عشایری رمه دار، یعنی یموتهای ترکمن شمال ایران بود. پس از اتمام تحقیق دکترای خود، جهت انجام دو تحقیق میدانی درباره یموت ها به ایران بازگشت. وی درسال 1975 یک تک نگاری (کتاب حاضر) را در باره یموت های ایران منتشر کرد. آخرین تحقیق میدانی او در باره یموتها درسالهای 74ـ 1973 شامل یک پیمایش گسترده ی جمعیت شناختی واقتصادی است، که اطلاعات بسیار مفیدی را برای آزمون فرضیات نظریه تکامل درباره رفتار انسان ارایه می کند. آیرونز ازجمله ی اولین انسان شناسانی است که بنیادهای تکاملی رفتار اجتماعی انسان را مورد بررسی قرار داد.
دکتر آیرونز درپیش گفتار کتاب از مهمان نوازی های ترکمنها تشکر کرده و تأکید می کند از ترکمنهای آجی قویی بیشترین قدردانی و تشکر دارم. اگرچه شک دارم که هیچ یک از آنها هرگز بتوانند این کلمات را بخوانند."
هدف نخست کتاب "ارایه توصیفی از نظام خویشاوندی و سازمان اجتماعی ترکمنهای یموت شمال ایران است... وهدف دوم توصیف زمینه های محیطی واجتماعی است که نظام خویشاوندی درچارچوب آن عمل می کند."
وی معتقد است که سیستم کوچ ترکمن ها صرفا جنبه افتصادی نداشته بلکه پاسخی نیز به ضرورت های سیاسی و نظامی است. دکتر آیرونز با توجه به فشارهای حکومتهای روس، ایران و افغانستان برای تغییر اجتماعی ترکمن ها معتقد است که "انسان شناسان با فرایندهای مشابه در سایر نقاط جهان آشنا هستند. اما، تجربه ترکمن ها در این زمینه، از تجربه بیشتر مردمان ابتدایی در آمریکا، افریقای نیمه صحرایی و اقیانوسیه متفاوت است، زیرا ترکمن ها، در سرتاسر تاریخ مدون خود با "تمدن" ارتباط داشته اند... ترکمنها با چنین نهادهای تمدنی مانند دولت وبازار شهری، حداقل برای یک هزارسال آشنا بوده اند. آنچه که آنها اخیرا تجربه کرده اند صرفا افزایش توانایی دولت در کنترل آنها بوده است."
دکتر آیرونز در فصل های جداگانه با توجه به داده های مطالعات میدانی و تحقیقات گسترده اش مهمترین عامل تنظیم زندگی اجتماعی ترکمنها را خویشاوندی دانسته وازچگونگی نقش پیوندهای نسبی و سببی ودراین رابطه ها پیوندهای سیاسی و اجتماعی و الزامات آن بحث می کند. واین که چگونه این خصوصیات نظام خویشاوندی درسازگاری با شرایط محیطی زیستگاه ترکمن ها در راستای حفظ قدرت نظامی و رفاه اقتصادی عموم جامعه ترکمن است.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر