روز جهانی آب وتأکید براستفاده ازطبیعت برای کاهش تنش آبی

توضیح: فقط بخش مربوط به "وضعیت آب درایران" منتشر می شود. ولی علاقمندان می توانند متن کامل مقاله را ازطریق لینک مطلب بدست آورند.

آب‌های سطحی: مصرف مستقیم آب از رودخانه، آب سد، دریاچه، آبگیر، جوی یا کانال - این نوع مصرف تقریباً درهمه موارد با بیماری همراه می‌شود.

بنابرگزارش رسمی برنامه نظارت مشترک سازمان بهداشت جهانی ویونیسف، آمار جمعیتی که درسال جاری میلادی دست‌کم به آب‌رسانی اولیه دسترسی دارند دربرخی ازکشورها بدین شرح است:

ایران ۹۴٫۸ از کل جمعیت کشور، جمهوری آذربایجان ۸۴٫۳، افغانستان ۶۲٫۹ درصد، ارمنستان ۹۸٫۹، بلاروس ۹۸، بوسنی و هرزگوین ۹۷٫۶، کرواسی ۹۹٫۵، گرجستان ۹۳٫۲، قزاقستان ۹۱٫۱، قرقیزستان ۸۷٫۲، مقدونیه ۹۶٫۷، مولداوی ۸۶٫۶، مونته‌نگرو ۹۷٫۶، پاکستان ۸۸٫۵، روسیه ۹۶٫۳، صربستان ۹۱٫۱، تاجیکستان ۷۴٫۱، ترکمنستان ۹۴٫۴، و اوکراین ۹۷٫۷.

آمارهای جدید جهانی همچنین ذکر می‌کنند که هم‌اکنون ۶۰ درصد از مردم جهان در مناطقی زندگی می‌کنند که با تنش آبی مواجه است. تنش آبی به این معنی است که دراین مناطق، منابع آبی موجود دیگر برای رفع نیاز اهالی کافی نیست.

وضعیت ایران

ایران یکی از کشورهایی است که تنش آبی در آن تبدیل به بحران شده و در کنار خشک شدن بسیاری از دریاچه‌ها و تالاب‌های ایران، مقام‌های ایرانی نیز خبر می‌دهند که از ۶۰۰ دشت کشور، ۳۵۵ دشت «بی‌آب است».

تغییرات آب‌وهوایی در جهان، مدتی است که منطقه خاورمیانه را رو به خشکی بیشتر برده و در ایران نیز خشکسالی دست‌کم ۱۴ سال است گریبان بسیاری از مناطق کشور را گرفته است.

وخامت این تغییرات به حدی است که مقام‌های ایرانی امسال گفتند کم‌ترین میزان بارندگی طی نیم قرن گذشته در ایران، در این سال ثبت شده است.

در فروردین‌ماه سال جاری معصومه ابتکار، رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران، از مرگ تالاب‌های «بختگان»، «جازموریان» و «گاوخونی» خبر داده و اعلام کرده بود که ۳۰ درصد پوشش گیاهی در ایران رو به نابودی است و زمین‌های بسیاری از استان‌ها به «مرز غیرقابل بازگشت» نزدیک شده‌است.

به گفته او، فرونشست زمین در ایران «غیرقابل بازگشت» است و «زمین‌های بسیاری از استان‌ها به دلیل برداشت بی‌رویه آب و حفر چاه‌های غیرمجاز به نقطه غیرقابل بازگشت نزدیک شده‌اند».

در همین زمینه روزنامه نیویورک‌تایمز به تازگی بر اساس محاسبات کارشناسان نوشت که از ۳۱ استان ایران، ۱۲ استان «در ۵۰ سال آینده منابع آب زیرزمینی خود را تمام خواهند کرد».

پیگیری اظهارنظرهای مقامات مسئول در جمهوری اسلامی به مناسبت روز جهانی آب، نشانگر وجود برنامه‌های اساسی و جامعی در دستور کار آنان برای مقابله با این خطر حیاتی نیست.

رضا اردکانیان، وزیر نیروی ایران، روز دوم فروردین به مناسب روز جهانی آب پیامی منتشر کرد و در آن تنها با ذکر این‌که «ما در قبال کمّیت آب مسئولیم» گفت: «ما در قبال کیفیت آب نیز که تاکنون نسبت به آن کم‌توجه بوده‌ایم مسئول هستیم. ما تا به امروز منابع آب را با بسیاری از آلاینده‌های صنعتی، کشاورزی و پساب‌های خانگی آلوده‌ایم. ادامه این وضعیت امکان‌پذیر نیست.»

درسخنان او اشاره به طرح یا موردی مربوط به همراهی با برنامه‌های جدید جهانی و طبیعت‌بنیاد دیده نمی‌شود. این در حالی است که هرساله در سطح جهانی فناوری‌های نوین بسیار مفیدی در زمینه توسعه سریع جنگل‌کاری مکانیزه و پیشرفت گسترده در فناوری ایجاد کانال و زهکشی رونمایی شده‌است و کشورهای پیشرفته در حال استفاده از آنان هستند.

بسیاری از این فناوری‌ها مربوط به جنگل‌کاری با گونه‌های مقاوم در زمین‌های بسیار خشک است که اجرایی شدن آنها توسط مقامات می‌تواند افزایش بارش را در پی داشته و مشکل زیادی را از مناطقی چون سیستان و خوزستان مرتفع کند.

تنها پیام دیگر مربوط به روز جهانی آب که دوم فرودین منتشر شد مربوط به عیسی کلانتری، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران است که در پیامی ویدیویی گفت: «در حق‌آبه تالاب محیط زیست به شدت دچار بحران هستیم و لذا خواهش من این است که هر کس در هر گوشه کشور اگر توانست حتی یک لیتر آب را صرفه‌جویی کند، به حفظ تمدن کشور کمک کرده‌است.»

او افزود: «امیدوارم در سال جدید و در سال جاری که تقریباً شروع آن مصادف با روز جهانی آب شده‌است، ملت عزیز و بزرگوار ایران طوری رفتار کنند که کمبود آب، حداقل خسارت‌ها را برای کشور داشته باشد. انشاءالله خداوند متعال نعمات خوبش را بر مردم ارزانی بدارد و ملت را از این رنج بزرگ نجات دهد.»

این بی‌توجهی مسئولان جمهوری اسلامی به استفاده سریع و ساختارمند از فناوری‌های موجود برای بهبود وضعیت آب در حالی است که پیشتر گری لوئیس، نماینده مقیم برنامه توسعه ملل متحد در ایران، به رویترز گفته بود که کمبود آب اکنون به عمده‌ترین چالش امنیتی انسانی در ایران تبدیل شده است.

نشریه علمی ساینتیفیک‌امریکن، نیز در تحلیلی نوشته است که پیامدهای ناشی از تغییرات اقلیمی، خشکسالی و یا مدیریت نادرست، در کنار چالش‌های مهمی هستند که ایران با آن‌ها روبه‌رو است. به نوشته این نشریه این بحران ممکن است یکی از دلایل اعتراضات اخیر در ایران به‌شمار رود و در سال‌های پیش‌رو نیز به اعتراضات دیگری بیانجامد.

درحال حاضر هشدار نسبت به بروز «جنگ آب» در ایران و افزایش تنش‌های اجتماعی وسیاسی مربوط به آب روزافزون شده که آغاز آن را از چندی پیش در استان‌های مرکزی ایران شاهدیم.

کشاورزان معترض شعار داده‌اند که «پشت به دشمن، رو به میهن»

ازجمله، اعتراض کشاورزان اصفهانی به انتقال آب زاینده‌رود به یزد، درسال‌های اخیر درجریان بوده و درسال ۹۱ گروهی از کشاورزان شرق اصفهان اقدام به شکستن لوله‌های انتقال آب کردند که منجر به درگیری آنها با نیروی انتظامی ومجروح شدن تعدادی ازآنها شد.

​کشاورزان شرق اصفهان که درهفته‌های اخیر تجمعات اعتراضی مختلفی درواکنش به عدم دریافت حق‌آبه ومشکلات آب کشاورزی برگزارکرده‌اند، روز۲۵ بهمن آخرین نماز جمعه اصفهان درسال ۹۶ را به صحنه اعتراض خود بدل کردند.

براساس تصاویر منتشر شده درشبکه‌های اجتماعی، شمار قابل توجهی ازکشاورزان معترض با حضور درنمازجمعه، پشت به خطیب جمعه نشستند وشعار«پشت به دشمن، رو به میهن» سر دادند. این اقدام کشاورزان بازتاب گسترده‌ای داشت.

پیشتر مقام‌های مختلف جمهوری اسلامی ازمردم خواسته بودند تا برای باریدن باران دعا کنند وامامان جمعه نیز دربسیاری استان‌ها «نماز باران» اقامه می‌کنند.

_{با استفاده از منابع سازمان ملل، وب‌سایت رسمی «روز جهانی آب»، ایلنا وایسنا. پ.پ / ج}

https://www.radiofarda.com/a/world-water-day-report/29115299.html