۱۳۸۷ شهریور ۱, جمعه

توسل به زور برای جلوگیری از رفرمی تاریخی در21 آوگوست چهل سال پیش

بیست ویکم آوگوست امسال چهلمین سالروز اشغال پراگ

برای سرنگونی دولت کمونیستهای اصلاح طلب است

40 سال پیش در روز 21 آوکوست 1968 مردم چکسلواکی صبح که ازخواب برخاستند، متوجه شدند که کشورشان تحت نام «پاسداری ازصلح و سوسیالیسم دربرابر دشمنان امپریالیستی» اشغال نظامی شده است. بدین ترتیب تحولاتی که از ژانویه 1968 با تغییرات درکادر رهبری کشور شروع شد وبه بهار پراگ معروف گشت، روز 21 اوت آن سال به زور تانکهای هفت کشور پیمان ورشو به خاک سپرده شد وسایه‌ ی خفقان مجدداً برکشورحاکم شد، تا اینکه 21 سال بعد همه‌ی آن سیستم معروف به "اردوگاه سوسیالیزم عملا موجود" فرو پاشید وسرنوشت اعضایش ازجمله چکسلواکی نیز تابعی از حکم تاریخ یعنی آغاز دوره ی جدیدی ازتاریخ بشریت گردید.

در زیر توجه علاقمندان به دو مطلب از دو منبع متفاوت، که به مناسبت چهلمین سالگرد واقعه ی تاریخی 1968 پراگ نوشته شده جلب می شود.

ایل گویجی

2008-08-22 / 31 مرداد 1387

-------------------------------------------

بهار پراگ یا پائیــز " کمونیزم روسی"

علی امینی نجفی، بی بی سی - چهارشنبه 20 اوت 2008 - 30 مرداد 1387

*- فایل مطلب http://www.bbc.co.uk/persian/worldnews/story/2008/08/080820_si-prague-communism.shtml

تجربه بهار پراگ، رؤیای شیرین مردم چکسلواکی بود که با لشکرکشی ارتش‌های پیمان ورشو در شامگاه بیستم اوت ۱۹۶۸ به کابوسی تلخ بدل شد. این رویداد شکست "کمونیسم روسی" را به نحوی شگرف و بیست سال پیش از سقوط واقعی آن الگو، به نمایش گذاشت. > *- ادامه ی مطلب از منبع مطالعه شود.

-----------------------------------

نگاهی به بهار پراگ،

*- منبع: سایت دویچه وئله ، فایل مطلب http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,3584675,00.html

کسی که درباره بهار پراگ حرف می‌زند، بیش از هرچیز درباره ی یک چیز سخن می‌گوید: درباره پایان آن. ازشبانگاه بیستم تا سحرگاه بیست و یکم اوت ۱۹۶۸ نیروهای نظامی کشورهای عضو پیمان ورشو وارد چکسلواکی شدند وبا خشونت به روند اصلاحاتی پایان دادند که از چند ماه پیش از آن در چکسلواکی آغاز شده بود. نگاهی به مهمترین رخدادها و پیامدهایی که بهار ۱۹۶۸ را به "بهار پراگ" تبدیل کرد.

آزادی اجتماعات، آزادی مطبوعات و آزادی خروج ازکشور – درسال ۱۹۶۸ الکساندر دوبچک می‌خواست تا با طرح چنین شعارهایی دست به اصلاح نظام سیاسی چکسلواکی بزند. اما شوروی چنین اصلاحاتی را نمیخواست واین بود که وارد عمل شد.

در حقیقت سرآغاز بهار پراگ در فصل زمستان بود. در روز پنجم ژانویه ۱۹۶۸ الکساندر دوبچک دبیرکل حزب کمونیست چکسلواکی شد، حزبی که برچکسلواکی حکومت می‌کرد. پیش از او آنتون نووتنی دبیرکل حزب بود که از زمانی که دانشجویان و روشنفکران در تابستان ۱۹۶۷ شروع به اعتراض علیه سیاست او کرده ‌بودند، کنترل اوضاع را از دست داده بود.

دوبچک اصلاح‌طلب بود. او اگر چه نمی‌خواست که سوسیالیسم را از میان ببرد، اما قصد داشت آن را لیبرال‌تر سازد. او خواهان آزادی مطبوعات بود و آزادی اجتماعات و آزادی سفر به خارج از کشور و نیز انجام اصلاحات اقتصادی. این طرحها در برنامه‌‌ای گنجانده شده بود که در روز ۵ آوریل ۱۹۶۸ به تصویب رسید. اما کشورهای کمونیستی عضو پیمان ورشو با بدگمانی به این برنامه می‌نگریستند و از این رو به دوبچک فشار می‌آوردند.

درماه ژوئن ۱۹۶۸ مانور نظامی نیروهای پیمان ورشو در چکسلواکی انجام گرفت. ازمدتها پیش قرار بود که این مانور درپایان آن سال صورت گیرد، اما شوروی موعد آن را به جلو انداخت. دولت چکسلواکی با انجام مانور موافقت کرد و نیز تاکید نمود که اگر هم اصلاحات صورت گیرد، همچنان عضو پیمان ورشو باقی خواهد ماند.

اما جریان اصلاح‌طلبی راه خود را می‌رفت. روشنفکران، ورزشکاران و دانشمندان سرشناس در ۲۷ ژوئن “مانیفست ۲۰۰۰ کلمه“ را تدوین کردند. آنان در این سند نظام کمونیستی را به نقد کشیدند و رهبری حزب کمونیست چکسلواکی را نالایق و فاسد خواندند. شوروی که می‌دید دولت چکسلواکی براوضاع مسلط نیست، درمیانه ماه ژوییه به دولت این کشور هشدارداد، که خروج چکسلواکی ازبلوک کشورهای سوسیالیستی پذیرفتنی نیست. دولت چکسلواکی انتقادهای شوروی را نمی‌پذیرفت ودست از انجام اصلاحات هم برنمی‌داشت.

شوروی درمرزچکسلواکی دست به مانورنظامی زد. تا روزبیستم اوت، دولت چکسلواکی تلاش کرد تا با استفاده ازهمه امکانات دیپلماتیک جلوی بحرانی‌تر شدن اوضاع را بگیرد. اما تلاشهای دولت نتیجه‌ای نیافت. درروز بیستم اوت ۱۹۶۸ نیروهای نظامی شوروی، لهستان، جمهوری دمکراتیک آلمان، مجارستان و بلغارستان وارد خاک چکسلواکی شدند.

صداهای گزارشگران رادیوهای آلمانی آن دوره درآرشیوها موجودند. یکی از آنان خبر می‌دهد که “تهاجم مسلحانه، کمونیستهای اصلاح‌طلب را کاملا غافلگیر کرد.“، دیگری می‌گوید: “صدها شهروند با بدنهای خود راهها را بسته‌اند و نام دوبچک را صدا می‌زنند.“ خبرنگاری دیگر می‌گوید: “گروههای جوانان در کامیونهای سر باز در حالی که پرچمی خونین در دست دارند در پراگ می‌گردند. اما به نظر می‌رسد که دبیرکل حزب، دوبچک، و دیگر رهبران حزب مایل به ادامه درگیریهای خیابانی نیستند.“ وخبرنگاری دیگرگزارش می‌دهد که شرکت کنندگان در تظاهرات درحال اعتراض‌اند و با پرچم چکسلواکی در دست، روی زره‌پوشهای روسی می‌پرند.

پس از آن، الکساندر دوبچک و دیگر سیاستمداران اصلاح‌طلب دستگیر شدند. آنان در پایان ماه اوت پروتکلی را در مسکو امضا کردند که در آن تعهد کردند از اصلاحات چشم بپوشند، سانسور را دوباره برقرار کنند و استقرار نیروهای نظامی شوروی را در کشورشان بپذیرند. در اینجا بود که بهار پراگ نیز به پایان رسید.%

هیچ نظری موجود نیست: