جزئیات پیمان تجاری چین و۱۴ کشور دیگر؛ سرآغاز یک قطب تجاری بزرگ
۱۵کشور آسیا واقیانوسیه با یک پیمان تجارت
آزاد، قطب تجاری بزرگی دربرابر آمریکا واتحادیه اروپا تشکیل می‌دهند. با این پیمان
نفوذ اقتصادی چین درمنطقه‌ای عظیم افزایش می‌یابد وفضای رقابت برای آمریکا واروپا
تنگ می‌شود.
هانوی،
ویتنام، ۱۵ نوامبر ۲۰۲۰. امضای پیمان بزرگترین تجارت آزاد
جهان
درتوافق تجاری تازه‌ای که یکشنبه ۲۵ آبان (۱۵ نوامبر) اعلام شد، ۱۵ کشور عضویت دارند، که
عبارتند از: چین، ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و نیوزیلند در کنار کشورهای عضو
اتحادیه کشورهای آسیای جنوب شرقی (آسه‌آن) مانند مالزی، سنگاپور، فیلیپین،
میانمار، برونی، تایلند، ویتنام، لائوس، کامبوج و اندونزی.
این پیمان تجاری تازه حدود ۳۰ درصد از کل فعالیت
اقتصادی در سطح جهان را شامل می‌گردد و حدود دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون اهالی این
مناطق را دربر می‌گیرد. حجم فعالیت این پیمان می‌تواند ظرف چند سال بر فعالیت
تجاری اتحادیه اروپا پیشی بگیرد.
پیمان تجارت آزاد RCEP درتمام حوزه‌های تجاری تسهیلاتی ایجاد
می‌کند، از کاهش عوارض گمرکی و یکسان‌سازی خدمات گرفته تا ارتباطات و رعایت مسائل
حقوقی و تعیین مقررات تجارتی مشترک.
این توافق فرصتی بی‌نظیر در اختیار چین قرار می‌دهد تا به نفوذ خود در منطقه
آسیا و اقیانوسیه بیفزاید و در برابر، عرصه رقابت تجاری را بر آمریکا و اروپا تنگ
کند.
توافق یادشده که با نام اختصاری RCEP شناخته می‌شود، پس از هشت سال مذاکرات سخت
و دشوار حاصل شده است. روز یکشنبه سرانجام سند نهایی این پیمان در پایان
گردهمایی مجازی سران آسه‌آن در هانوی، پایتخت ویتنام، منتشر شد.
پیشتر لی که چیانگ، نخست‌وزیر چین، توافق تجارت آزاد را به عنوان "نشانی
سازنده از پیشرفت همگرایی و پیوند اقتصادی" ستوده بود. دولت چین پیمان تجاری
تازه را به عنوان گزینه‌ای در برابر پیمان تجاری اقیانوس آرام یا شراکت ترانس
پاسیفیک (TPP) ارائه کرده بود.
پیمان یادشده در زمان باراک اوباما مطرح شده بود، اما با به قدرت رسیدن دونالد
ترامپ در کاخ سفید، رئیس جمهور تازه آن را متوقف کرد و به گفته منتقدان، با این
کار به چین فرصت داد که بدون دردسر و با خیال راحت تجارت آسیا را زیر سلطه انحصاری
بگیرد.
گارث لیذر، تحلیلگر مسائل اقتصادی آسیا عقیده دارد: «پیمان تازه به چین فرصت
می‌دهد که درسطح جهانی خود را به عنوان پیشگام درهمکاری‌های چندجانبه معرفی کند».
به گفته این کارشناس امور تجاری، چین ازاین پس با قدرتی بیشتر بر قواعد و مناسبات
تجاری منطقه‌ای عظیم تأثیر می‌گذارد.
چین ویکه‌تازی درآسیا
تجارت درآسیا برای چین اهمیتی روزافزون یافته است. درنیمه نخست سال ۲۰۲۰ قلمرو پیمان آسه‌آن به
مهمترین شریک تجاری جمهوری خلق چین بدل شد.
با وجود رکود ناشی از پاندمی کرونا، حجم مبادلات تجارتی چین درشش ماه اول سال
نسبت به سال قبل بیش از پنج درصد رشد داشت وبه حدود ۳۰۰ میلیارد دلار رسید.
مبادلات تجاری جمهوری خلق چین با اتحادیه اروپا، که تا آن زمان بزرگترین شریک
تجاری چین بود، حدود دو درصد کاهش یافت وبا آمریکا تا بیش از شش درصد.
با پیروزی جو بایدن، نامزد دموکرات‌ها درانتخابات ریاست جمهوری آمریکا
احتمال دارد که این کشور مایل باشد مناسبات تجاری با منطقه آسیا و اقیانوسیه را
تقویت کند وبرای رسیدن به شرایطی مساعدتر درعقد پیمانی تازه با کشورهای خاور دور
وارد گفت‌وگو شود.
اتحادیه اروپا نیز اکنون چندین سال است که برای توافق بر سر مناسبات آزاد
تجاری با اعضای آسه‌آن گفت‌وگو می‌کند که تا به حال به نتیجه نرسیده است. کشورهای
اروپایی تنها توانسته‌اند با سنگاپور و ویتنام قراردادهایی دوجانبه منعقد کنند.
توافق به رغم کرونا
نگوین ژوان فوک، نخست‌وزیر ویتنام، که هم‌اکنون ریاست آسه‌آن را به عهده دارد،
ابراز امیدواری کرده است که پیمان تازه بتواند به فعالیت‌هایی که از پاندمی آسیب
دیده‌اند، توانی تازه ببخشد.
مطابق توافق تازه که قراراست سال آینده به امضای کشورهای عضو برسد، موانع
گمرکی تا ۹۰ درصد برداشته می‌شود و درمرحله بعدی
دستکم دوسوم ازبخش ارائه خدمات تجارتی برای کشورهای عضو به طور کامل باز می‌شود.
پیمان تازه به ویژه برای ژاپن و کره جنوبی حائز اهمیت است. این نخستین
بار است که این دوقدرت اقتصادی با چین درمدار تجاری گسترده‌ای قرار می‌گیرند.
به نظر تحلیلگران، چند سالی طول می‌کشد تا این پیمان تمام اهداف خود را عملی
سازد وبه نتایجی ملموس برسد. لیذر یادآوری می‌کند که درحال حاضرهم عوارض وموانع
گمرکی در داخل آسیا بسیار پایین است ونباید با توافق تازه منتظر تحولات شدید بود.
وضعیت استثنائی هند
پیمان تازه می‌توانست برای هند اثراتی قابل‌توجه داشته باشد، اما درست به همین
علت نارندرا مودی، نخست‌وزیراین کشور درسال ۲۰۱۹ از گفت‌وگوها کنارکشید.
او نگران بود که با این توافق هند زیرسیل کالاهای چینی غرق شود.
کشورهای عضو پیمان RCEP به هند این امکان را داده‌اند که هرموقع
مایل بود به پیمان بپیوندد، اما بعید به نظر می‌رسد که هند از این پیشنهاد استقبال
کند، زیرا خواستار تغییرات بنیادی دربندهای توافق است.
تاریخ 15.11.2020 ، لینک کوتاه شده https://p.dw.com/p/3lJz1
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر