کنگره مغان یکی از مهمترین رویداد تاریخی ایران ومنطقه ویک میراث فرهنگی وتاریخی گرانبهاست
اشاره: کنگره موغان درسال 1736 میلادی برگزارشده وامسال 280مین سالگردش است.
مردمان ایران و منطقه درنتیجه ی توطئه های شوم استعمارگران کهنه و نو ازاین واقعه
ی مهم نسبتاً بی خبر وبی تفاوت ماندند. بدین جهت پرداختن باین واقعه تاریخی باهدف
آشنایی همه جانبه تر وعمیق تر وارجگذاری ومیراث داری از میراثهای میراثهای فرهنگی وتاریخی کشورمان بسیار ضروری
است.
کنگره
موغان دراوضاع متلاطم سده 18 میلادی ایران وجهان دراواخر ژانویه 1736 برابر با
اوایل بهمن 1114 شمسی آغاز شده وتا اواخر مارس 1736 برابر با اوایل فروردین 1115
شمسی طول کشیده است. به تخمین صد هزار نفر شرکت کننده داشته، که بیش از 20هزار نفر
آن ازطرف برگزارکنندگان سکولار ِسنتی آن زمان دعوت شده بودند.
شرکت کنندگان فعال این تجمع بزرگ تاریخی پس
از نزدیک به یکماه بحث و گفتگو پنج شرط فرماندهی کل قوا برای برطرف نمودن موانع
برقراری دوستی میان گروه های مذهبی وقومی وقدرتمند شدن ایران را پذیرفته امضای عهد
نامه ای معروف به وتیقه نامه( سند، قطعنامه)کنگره موغان را شروع کردند.
کنگره با کوشش مبتکرانه ی نیروهای سکولار
سنتی ایران برای پاسخ به الزمات زمان با هدف: 1-از بین بردن ریشه های خشونت و
دشمنی درمیان گروه های مختلف مذهبی، قومی واجتماعی درایران ودرمنطقه،
2-برای تحکیم دوستی، اخوت و اتحاد جهت محافظت
کشور ومنطقه از تجاوزات ونیز توطئه های شوم استعمارگران، با بهره گیری عاقلانه از
ابزار دیالوگ و گفتگو با همدیگر که ابزار اصلی جامعه مدنی امروز نیز میباشد صورت
گرفته است.
بدین سبب این "انقلاب دموکراتیک"
بقول مهدی کیوان نویسنده بخش عصرافشاریان درجلد 11م. کتاب 20جلدی تاریخ جامع
ایران، برای مردمان ایران ومنطقه یک میراث فرهنگی وتاریخی ارزشمندی محسوب شده،
ونسل های امروزی برگزار کنندگان و شرکت کنندگان فعال آن کنگره موظف به ادای دین در
راه ارجگذاری و میراث داری ازآن واقعه ی تاریخی هستند.
حال ماجرای چگونگی پیدا شدن عهد نامه ی کنگره مغان به نقل از صفحه 145 چاپ
دوم کتاب "نادر شاه". کتاب را موءسسه انتشارات امیرکبیر درسال 2537 پادشاهی
برابربا1357 هـ.شمسی انتشار داده ودرآن نویسنده ی کتاب لکهارت ولی "ترجمه
واقتباس مشفق همدانی" قید و ادعا شده است. لازم بیادآوری می باشد که رژیم
پهلوی کنگره مغان را بیک مراسم مجلل و پرشکوه تاجگذاری محدود و معرفی میکرد.
بدینجهت ماجرای مورد نظر درآغاز مطلبی با عنوان "سند تاجگذاری نادرشاه" آورده
شده وچنین است:
متن اصلی عهد نامه دشت مغان که به
وتیقه نامه نیز معروفست بطورغیرمترقب درمنزل علی خان یکی ازخوانین درگز که اجدادش
دررکاب نادر بوده اند کشف گردید. این سند با آنکه متجاوز از بیست هزار دولار قیمت
پیدا کرد ازطرف آقای بزرگ دانش نیا خریدار آن درمقابل چهل هزار ریال به موزه ایران
باستان اهدا گردید. این سند اصل صورت مجلس مذاکرات مغان است که به خط میرزا مهدی
خان استرآبادی منشی نادر برشته تحریرکشیده شده وازطرف حضاربه امضا رسیده است. نوشته های یک روحانی تورکمن درباره کوشش نادرشاه در راه برقراری
روابط مدنی میان أهل سنت وأهل تشیع نکته های قابل توجه بسیاری دارد.
حاج عبدالغفورآهنگری درصفحه 133 یکی ازاثرهایش بنام "تورکمنلر
تاریخی" از تلاشهای نادرشاه
برای برقراری روابط مدنی ومناسبات دوستانه
درمیان أهل سنت وأهل تشیع وپایان دادن به خشونت وخونریزی نوشته است.
ترجمه ی عنوان مطلب
مورد نظردرصفحه 133 کتاب مذکورچنین است: بیان گفتگوی شیعه و سنی زمانی که
نادرشاه درخیوه بود( ندرشا نینگ خیوه ده بولان زمانیندا شیعه و سنی گوررونگ لری
نینگ بیانی).
کتاب تورکمنلرینگ تاریخی، سال 1381/ 2002ازجانب موءسسه فرهنگی و انتشاراتی
ایل آرمان در شهر گنبد قابوس انتشار یافته است.
نویسنده این اثر که ساواک
مانع چاپ آن شده بود می نویسد: نادرشاه جمعی از علمای أهل سنت وأهل تشیع را به
خیوه دعوت کرد و ضیافت با شکوهی داد وسپس آنها را دریک طرف جمع کرد وگفت: مسلمانان
یک خدا، یک کتاب قرآن ویک پیغامبر دارند. پس مذهب تان را هم یکی کنید تا اول خدا،
بعد پیغامبرش و... از شما راضی شوند سپس من هم ازشما راضی شده....بدهم. مهلت بحث و
گفتگو را سه روز اعلام داشت. قابل یادآوری است که نادرشاه درنقاط مختلف محدوده ی
قلمرو خود ازجمله هرات، خیوه، عراق( کربلا ویا نجف)، وغیره نیز اجلاس مشترک علمای أهل
سنت وأهل تشیع ترتیب داده تا با برقراری
تفاهم از طریق گفتگو، توطئه های شومی چون تفرقه افکنی های استعمارگران وهمکارانش را
خنثی نماید.%
یوسف کـُر، برلین ،
18.10.2016
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر