فعالان مدنی وآموزگاران زبان مادری، از جمله شهروندان ترکمن بازداشت‌شده دراستان گلستان‌اند.
ه گزارش توهرا، نهاد فعالان حقوق‌بشر ترکمن‌صحرا که وضعیت بازداشت‌شدگان دو ماه گذشته را در استان گلستان
دنبال می‌کند، از وضعیت مهربان سلاق و ناصر توسلی، از فعالان مدنی ساکن آق‌قلا که
به ترتیب در روزهای ۹ و ۱۸ آبان بازداشت شده‌اند، هنوز اطلاعی در دست نیست- @tuhraa/Twitter
همزمان با گسترش اعتراضات
ضدحکومتی درسراسر ایران، موجی ازبازداشت شهروندان دراستان گلستان آغاز شده است.
نهادهای حقوق‌بشری از بازداشت
هماهنگ دست‌کم ۳۰ شهروند
خبر می‌دهند؛ هرچند، شمار کثیری از خانواده بازداشت‌شدگان به امید آزادی
فرزندانشان، از اعلام اسامی آن‌ها خودداری کرده‌اند.
براساس اعلام معتمدان محلی،
بیشتر بازداشتها به دست ماموران سازمان اطلاعات سپاه نینوا دراستان گلستان وبه
دستور مستقیم حیدر آسیابی، رئیس کل دادگستری گلستان، صورت گرفته است. براساس
اطلاعیه سازمان اطلاعات سپاه نینوای گلستان در روزهای گذشته، «جرم» ۲۳ نفر از بازداشت‌شدگان، «شعارنویسی» اعلام شده است.
به گزارش توهرا، نهاد فعالان
حقوق‌بشر ترکمن‌صحرا که وضعیت بازداشت‌شدگان دو ماه گذشته را دراستان گلستان دنبال
می‌کند، از وضعیت مهربان سلاق و ناصر توسلی، از فعالان مدنی ساکن آق‌قلا که به
ترتیب در روزهای ۹ و ۱۸ آبان بازداشت شده‌اند، هنوز اطلاعی در دست نیست.
دراین گزارش اشاره شده است که
این افراد تاکنون فقط یک بار موفق به برقراری تماس با نزدیکانشان شده‌اند.
افراد نزدیک به خانواده ناصر
توسلی می‌گویند: «نگرانی ازوضعیت ناصر درحالی ادامه دارد که نیروهای امنیتی می‌خواهند
برای ناصر و بقیه بازداشت‌شده‌ها پرونده‌سازی کنند و اتهام محاربه بزنند تا روند
محکومیتشان را آسان کنند. ناصر پدر دو پسر و دختر است وحال روحی فرزندانش پس ازبازداشت
پدرشان، مساعد نیست.»
درحالیکه نگرانی‌ها از بازداشت
این دو کنشگر مدنی همچنان ادامه دارد، گزارش‌های دیگر حاکی است که یک زندانی به
نام ماریا طلعتی که ۱۹ آبان به
دست نیروهای امنیتی درگنبدکاووس بازداشت شد، پس ازانتقال به زندان، دراعتراض به
پرونده سازی علیه خود وبرای آزادی از زندان، دست به اعتصاب‌غذا زده است.
به گفته نزدیکان ماریا طلعتی،
به‌رغم درخواست‌های مکرر وکیل پرونده او از دادگستری گنبدکاووس وپیگیری‌های
خانواده‌اش، دادگستری همچنان با آزادی او مخالفت کرده است.
دانیال قزلجایی، شاعر و فعال
مدنی که درشبکه‌های اجتماعی زبان ترکمنی تدریس می‌کند، نیز جزو بازداشت‌شدگان اخیر
است.
نیروهای امنیتی دانیال قزلجانی
را درتاریخ ۲۵ آبان درمحل کارش واقع درشهرستان گنبدکاووس بازداشت
کردند. به گفته نزدیکان قزلجایی، نیروهای امنیتی پس از بازداشت او، به خانه‌اش
یورش بردند وضمن تفتیش، لوازم شخصی او را، از جمله لپ‌تاپ، تلفن همراه، وحتی مودم
اینترنت، مصادره کردند.
این کنشگر مدنی پس ازاتمام
مراحل بازجویی، روز اول آذر به مجتمع زندان گنبدکاووس منتقل شده است.
اگرچه از اتهام‌های انتسابی
علیه او و سایر کنشگران مدنی بازداشت‌شده اطلاعی در دست نیست، شاهدان عینی در
دادگاه گفتند: «هربار که مادر دانیال به دادگاه مراجعه می‌کند، رئیس شعبه ۱۰۳ با بدرفتاری با او برخورد می‌کند و حتی اجازه نمی‌دهند
که بداند پسر او بر اساس چه اتهام‌هایی بازداشت شده است.»
گذشته از بازداشت گسترده
فعالان مدنی در سطح استان گلستان، دامنه این بازداشتها به دانش‌آموزان نیز رسیده
است.
فعالان ترکمن گزارش می‌دهند
تاکنون چهار دانش‌آموز دختر در مقطع راهنمایی، پس از سر دادن شعارهای «زن زندگی
آزادی» و«مرگ بر دیکتاتور» درمدرسه، به دست ماموران نهادهای امنیتی وبا همکاری
مدیر مدرسه، بازداشت شده‌اند.
روز اول آبان نیز پس از تجمع
دانش‌آموزان در داخل مدرسه تیزهوشان درگنبدکاووس، دست‌کم ۱۲ دانش‌آموز دختر این مدرسه، با همکاری مدیر آن، بازداشت
شدند.
هرچند این دانش‌آموزان سپس با
قرارکفالت و برخی نیز با تعهد آزاد شدند، بیم ازاحتمال پرونده‌سازی آتی علیه آنان،
همچنان ادامه دارد.
واکنش روحانیون ترکمن چه بود؟
به نظر می‌رسد که موضع امامان
جمعه اهل تسنن دراین منطقه که «نماینده رهبر معظم انقلاب درامور اهل سنت» آنان را
تعیین می‌کند، همچنان به مواضع حکومت نزدیک است.
عبدالجبار میرابی، امام‌جمعه
اهل سنت قره‌تپه شهرستان بندرترکمن، درخطبه هفته‌های گذشته درخصوص قیام مردمی
اخیر گفت: «آشوبگران باعث تعرض به جان و مال مردم شدند وخسارت زیادی به بیت‌المال
وارد کردند، باید با برهم‌زنندگان نظم وامنیت برخورد شود.»
او در ادامه با «اغتشاش»
خواندن این اعتراضات، گفت: «دلیل اغتشاش وآشوب درکشور به بهانه حمایت از یک زن،
توطئه‌ای است که از سمت دشمنان ایجاد شده. حجاب یک حکم الهی و به همه مسلمانان
واجب است و همه باید نسبت به این فریضه دینی احترام بگذاریم و آن را رعایت کنیم.»
عبدالباسط نوری‌زاد، امام‌جمعه
اهل سنت گنبدکاووس، نیز گفت: «دولت ونظام حاکم، نظامی اسلامی است و شریعت در آن
حاکم است. ما دراین سرزمین درامنیت وآسایش زندگی می‌کنیم و باید قدر این امنیت را
بدانیم.»
آخوند نوری‌زاد که درعین حال
یکی از قضات قوه قضائیه است، قطعی اینترنت و متضرر شدن صدها هزار کسبه و شرکت‌های
تولیدی وخدماتی در سطح کشور را از پیامدهای «ناآرامی‌ها واغتشاشات» خواند.
بازداشتها در شهرستان‌های
رامیان و گرگان نیز ادامه داشته است
یوسف دردیانی، فعال حقوق‌بشر
ترکمن، می‌گوید: «علی بای و رضا منتظری ازشهرستان رامیان، فائزه عبدی‌پور، ازفعالان
دراویش گنابادی، وبهروز ایزدی ازشهرستان گرگان، نیز بازداشت شده‌اند. بیشتر
شهروندان بازداشت‌شده، در زندان‌های امیرآباد گرگان وگنبدکاووس نگهداری می‌شوند.»
به گفته این فعال حقوق‌بشر،
گزارش‌ها از بازداشت یک روحانی ترکمن نیز حکایت دارد که در تاریخ ۱۹ آبان، هنگام بازگشت از عربستان سعودی، بازداشت شده است.
آخوند حنیف فروزش، فرزند شیخ
طه فروزش، از روحانیون مبارز و ضدحکومتی، در مدینه مشغول تحصیل بود. شیخ طه فروزش
تابستان امسال بر اثر بیماری سرطان، در تهران درگذشت.
بازداشت این روحانی ترکمن
درحالی صورت گرفت که کمیسیون ایالات متحده در امور آزادی مذهبی بین‌المللی، ضمن
ابراز نگرانی از بازداشت و سرکوب اقلیت‌های دینی در ایران، از دولت بایدن خواست که
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران را در خصوص بازداشت اقلیت‌های دینی، بازخواست کند.
یوسف دردیانی می‌گوید:
«دستگیری کنشگران و افراد سرشناس ترکمن، سابقه دیرینه‌ای در کارنامه جمهوری اسلامی
دارد و موضوع جدیدی برای ترکمن‌ها نیست. زیرا ترکمن‌ها پس از تحریم رفراندوم آری
یا خیر جمهوری اسلامی در فروردین ۵۸، همواره
مورد غضب حاکمیت جمهوری اسلامی قرار داشته‌اند.»
حکومت جمهوری اسلامی ایران
آمار روشنی از شمار افراد بازداشت‌شده و جانباختگان در تظاهرات ضدحکومتی، اعلام
نمی‌کند.
گزارش سازمان‌های حقوق‌بشری،
از جمله خبرگزاری هرانا، نشان می‌دهد که در جریان اعتراضات ضدحکومتی که به دنبال
جان‌باختن مهسا امینی آغاز شد، تاکنون دست‌کم ۱۸ هزار و ۱۷۰ نفر
بازداشت، و ۴۴۵ شهروند ایرانی نیز کشته شده‌اند.
طبق آخرین سرشماری‌ها، بیش از ۳۰ درصد جمعیت یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفری استان گلستان را ترکمن‌ها تشکیل می‌دهند که
اغلب درشهرهای گنبدکاووس، بندر ترکمن، آق‌قلا، و مراوه‌تپه سکونت دارند.
ترکمن‌های ایران درچهار دهه
گذشته با تبعیض‌های قومی و مذهبی روبه‌رو بوده‌اند وتلاش‌های آنان برای مشارکت
سیاسی دراستان گلستان، نادیده گرفته شده است.
دانیال بابایانی، یک شنبه ۶ آذر ۱۴۰۱ برابر با ۲۷ نُوامبر ۲۰۲۲
منبع: ایندیپندنت فارسی
