کرونا بازی سیاست را درایران عوض خواهد‌کرد؟

عباس عبدی: کرونا بازی سیاست را در ایران عوض می‌کند  گفتگو از هومان دوراندیش - یورونیوز

شیوع عالمگیر ویروس کرونا، وضع تازه‌ای را درجهان انسانی بوجود آورده است. از اولویت افتادن دعواهای سیاسی، فروریختن دگم‌های مذهبی، آسیب‌پذیری بالقوه بالای آدمیزاد درمواجهه با طبیعت و اهمیت بیش از پیش علم در زندگی بشر، بخشی از تغییرات و تذکرات ناشی از ورود کرونا به زندگی انسان مدرن‌اند. تاکنون نزدیک ۷۰۰ هزار نفر درسراسر دنیا به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند و بیش از ۳۲ هزار نفر نیز جانشان را دراثر بیماری کووید-۱۹ از دست داده‌اند. کرونا همچنین به محکی برای کارآمدی وعقلانیت نظام‌ها و چهره‌های سیاسی گوناگون بدل شده است. درایران نیز شیوع کرونا، واکنش‌های متفاوتی داشته است: برخی کرونا را گواه جدید نا کارآمدی نظام سیاسی می‌دانند، برخی نیز با نشان دادن وضعیت جوامع غربی مبتلا به کرونا، عملکرد حکومت ایران را قابل قبول می‌دانند. عباس عبدی، جامعه‌شناس و تحلیلگر سیاسی، جزو منتقدان حکومت ایران است. آقای عبدی درگفت‌وگو با یورونیوز به جنبه‌های گوناگون درگیری ایران با ویروس کرونا پرداخته است. وی دراین مصاحبه بیشتر برمرگ‌آفرینی کرونا دربین سالمندان جهان تاکید می‌کند این درحالیست که قربانیان این ویروس کشنده محدود به این گروه سنی نیستند. درآخرین موارد از این دست، یک نوزاد درآمریکا، یک کودک شش ساله درایران ویک دختر نوجوان درفرانسه قربانی کرونا شده‌اند. بنابراین تاکید برجمعیت بالای ۶۵ سال، در واقع تاکید بر قشر آسیب‌پذیرتر جوامع انسانی دربرابر ویروس کرونا است نه به معنای مصونیت جوانان ازمرگ‌زایی کرونا.

یورونیوز: به نحوه مدیریت بحران کرونا در ایران انتقادات زیادی وارد شده است. شما مهمترین انتقادها راچه می‌دانید؟

عباس عبدی: « به سیاست دولت ایران در مورد کرونا، انتقادهای متعددی وارد است. البته در همه کشورها کم‌وبیش می‌توان انتقاداتی را برشمرد. ایران هم از این حیث مستثنی نیست. اما برای ما ایران مهم است و باید انتقادهای مربوط به عملکرد دولت کشور خودمان رامطرح کنیم. من معتقدم اولین انتقاد وارد، این است که دولت ایران دیر متوجه ماجرا شد. به عبارت دیگر زمان طلایی را از دست داد.

زمان طلایی در مواجهه با کرونا بسیار اهمیت دارد. حتی یک روزش هم مهم است. اینکه چرا دولت دیر متوجه شد، شاید ناشی از فقدان کیت تشخیص کرونا بود. شاید هم دلیلش این بود که دولتمردان ما مایل بودند پای کرونا به ایران باز نشود و به همین دلیل رد پای ایران ویروس را دنبال نکردند؛ چون می‌دانستند آمادگی و توان مقابله با آن را ندارند. توجه کنید که شیوه مبارزه چین با کرونا چنان بهت‌آور بود که کمتر کسی گمان می‌کرد که توان چنین مقابله احتمالی را دارد. بنابراین، اصطلاحا، گفتند "ان‌شاءالله گربه است" و از کنار خطر رد شدند. من البته هنوز شاهدی ندارم دال بر اینکه حکومت ایران پنهانکاری کرده باشد. حرف‌های دال بر پنهانکاری را هم قبول ندارم. البته پنهانکاری کار بدی است ولی بدتر از آن این است که حکومت بی‌اطلاع بوده باشد. از نظر من بی‌اطلاعی برای حکومت به مراتب بدتر از پنهانکاری است. به هرحال در مرحله اول زمان طلایی از دست رفت و در مرحله دوم، که طولانی‌مدت هم شد و باعث از دست رفتن زمان نقره‌ای شد، اصلِ موضوع کم‌اهمیت جلوه داده شد. یعنی گفتند ۲ درصد از مبتلایان می‌میرند و اتفاق مهمی نیست. شاید چون تجربه عینی از کرونا نداشتند، تعلل کردند و آقای روحانی گفت از شنبه شرایط عادی می‌شود و یا وزیر بهداشت گفت هفته دیگه به نقطه اوج شیوع کرونا می‌رسیم و حرف‌هایی از این دست، که نشان می‌داد مقامات دولت علاقه چندانی به جدی گرفتن مساله ندارند. علیرغم همه این موارد، من گمان نمی‌کنم این رویکردها تعمدی بوده باشد؛ بیشتر از روی ناآگاهی بوده است. ولی تاکید می‌کنم ناآگاهی برای حکومت‌هاخطرناکتر از رفتار نادرست تعمدی است. در مرحله سوم هم تصمیمات متناقض اتخاذ شد. در نتیجه این تصمیمات متناقض، زمان برنزی را هم به نظرم تا حدود زیادی از دست دادند. تنها شانسی که حکومت ایران در این ماجرا دارد، این است که کرونا آن قدری که برای کشورهای اروپایی خطرناک است، برای ایران خطرناک نیست؛ به دلیل ساخت جمعیتی ایران. جمعیت ایران هنوز چندان پیر نیست. در ایتالیا وضعیت از این حیث به کلی با ایران متفاوت است. اما نهایتا باید گفت نحوه مدیریت بحران کرونا در ایران متاثر از چند عامل بود. اول اینکه شکاف درون‌سیستمی وجود داشت. دوم اینکه سطح قضیه را تقلیل دادند به وزارت بهداشت. راهبری مبارزه با کرونا برای وزارت بهداشت هم غیرممکن بود. شکاف‌های درون‌سیستمی هم چنین اجازه‌ای به وزارت بهداشت نمی‌داد در حد توانش موثر عمل کند و محدود به مقابله پزشکی و درمانی بود. سوم اینکه امکانات ضعیف حکومت برای مبارزه با کرونا موجب تعلل درانجام اقدامات لازم شد. این وسط مردم هم کمابیش دچار سرگردانی شدند و امکانات هم اجازه نمی‌دهد ایران تصمیم قاطع و موثری بگیرد.»

یورونیوز: برخی معتقدند تعطیلی مراسم واماکن مذهبی، نشانه پذیرش مرجعیت علم از سوی روحانیان حاکم بر ایران است اما برخی نیز می‌گویند توصیه به خواندن ادعیه برای مقابله با کرونا وقرنطینه نشدن شهرها، نشان می‌دهد مدیریت علمی در مواجهه با این بحران چندان جدی گرفته نشده است. حق با کدام یک از طرفین این تقابل است؟

عباس عبدی: « به نظر من این سوال از بنیاد غلط است. مرجعیت و روحانیت مشکلی با علم پزشکی نداشته است. نمونه‌اش هم این که، روحانیان برجسته برای درمان بیماری‌هایشان نزد بهترین پزشکان داخل و حتی خارج کشور می‌روند. خواندن ادعیه هم دال بر عدم پذیرش مرجعیت علم نیست. دعا خواندن یک امر روحی و روانی است. حتی دانشمندان هم ممکن است دعا کنند. بنابراین دعا خواندن هیچ ربطی به پذیرش یا عدم پذیرش مرجعیت علم ندارد. آنچه مساله‌انگیز شد، قرار گرفتن تعدادی روحانی مخالف علم پزشکی مدرن، در کنارسیستم سیاسی بود. سیستم هم به این افراد اعتبار یا حداقل میدان بازی می‌داد و این امر ناشی ازانگیزه‌های سیاسی بود. روحانیت و ساخت سیاسی درایران با مرجعیت علم در حوزه‌های پزشکی و مهندسی مخالفتی ندارد. مساله اصلی در حوزه علوم انسانیاست. بخشی از روحانیت و ساخت سیاسی با علوم انسانی به شکل پست مدرن مواجه می‌شوند. وگرنه روحانیان ما کمترین مشکلی که پیدا کنند به پزشک مراجعه می‌کنند و کاملاً هم مطیع حرف پزشکان هستند. دو نفرشان هم که به حرف پزشک گوش نکردند، فرزندانشان از آن‌ها انتقاد کردند: آقای حائری و آقای هاشمی شاهرودی. روحانیت ما با علوم طبیعی تجربی مخالف نیستند. بخش‌هایی از روحانیت که عهده‌دار طب اسلامی است، با پزشکی مدرن مخالف است. طب اسلامی برای این افراد در حکم دکان است. اینها حتی در این مخالفت خود نیز صادق نیستند. و تقلب می‌کنند و برخی از آموزه‌های معمول دانش پزشکی را لابلای لاطائلات خود بیان می‌کنند. این‌ها بخش پس‌مانده ومتحجر روحانیت ایران هستند و پشت سیستم قرارگرفته بودند و کم‌کم رشد کردند و همین باعث شد که سیستم در ماجرای کرونا و جولان این افراد هم چوب را بخورد هم پیاز را.»

یورونیوز: اینکه وزارت بهداشت و قرارگاه مقابله با کرونا همزمان مسئول مقابله با این ویروس هستند، به نوعی تکرارموازی‌کاری ‌های مالوف درایران نیست؟

عباس عبدی: « واقعیت این است که ما اصلاً نمی‌دانیم این دو نهاد کارشان چیست. این نکته روشن است که وزارت بهداشت اصلاً در مقامی نبوده که در امر مبارزه با کرونا بتواند بر حوزه‌ها و نهادهای دیگر سلطه داشته باشد. مقابله با کرونا در درجه اول یک فرایند پزشکی و بهداشتی نیست؛ یک فرایند سیاسی و اجتماعی است. باید خود رئیس جمهور و حتی بالاتر عهده‌دار این مسئولیت باشند نه وزارت بهداشت که غیر سیاسی‌ترین وزارتخانه این مملکت است. مقابله با کرونا با سردمداری وزارت بهداشت، اصلاً شدنی نیست. وزیربهداشت ممکن است یک پزشک باشد و اصلاً نداند سیاست چیست. این موازی‌کاری‌های مالوف در ایران ازگذشته بوده و هست، و این نحوه مقابله با کرونا هم درخدمت تشدید همین موازی‌کاری‌هاست.»

یورونیوز: «انتقادات وارده به عملکرد دولت روحانی درمقابله با کرونا، در مجموع بر این مدعا دلالت دارند که ایران گرفتار نوعی بی‌دولتی شده است. این انتقاد را چقدر وارد می‌دانید؟

عباس عبدی: « بله، خود من هم چنین نظری دارم ودریادداشت‌هایم آنرا نوشته‌ام. فرض کنیم یک کلانتری در یک محله هست وعده‌ای هم درشرایط عادی از این کلانتری حسابمی‌برند. اگر محله دچار بلبشو شود و کلانتری نتواند ازپس آن برآید، این وضع دال بر این است که آن محله دیگر فاقد کلانتری است. کلانتری فقط برای شرایط عادی نیست بلکه باید بتواند از پس کنترل شرایط بحرانی هم برآید. مساله اصلی این است که دولت به معنای state (یعنی حکومت) تا حالا با چنین بحرانی مواجه نشده بود. الان بخش عمده‌ای ازاصولگرایان خودشان را کنار کشیده‌اند. اصولگرایانی که درکوچکترین مسائل دخالت می‌کنند و اصولاً نخود هرآشی می‌شوند ولی درمساله مقابله با کرونا، که فکرمی‌کنم ملی‌ترین و فراگیرترین مساله‌ای است که حکومت‌های ایران از بعد از جنگ جهانی دوم تا به حال با آن مواجه شده‌اند، خودشان را کنار کشیده‌اند. اکنون درایران درمواجهه با یک مساله ملی و فراگیر، بطورنسبی با بی‌دولتی مواجه‌ایم البته در روز های اخیر و بااتخاذ تصمیمات جدید قدری متحول شده است. بی‌دولتی یعنی بی‌تصمیمی. یعنی اجرا نشدن تصمیمات. یعنی فقدان اقتدار. بخش عمده‌ای از اموریکه در جامعه ایران برای مقابله با کرونا رعایت می‌شود، توسط خود مردم رعایت می‌شود و ربطی به تصمیمات دولت و حکومت ندارد. من فکر می‌کنم انتقاد مربوط به بی‌دولتی در مواجهه با کرونا، پذیرفتنی بود و متاسفانه نمی‌خواهند به این انتقاد توجه کنند. این‌جا جایی است که حکومت باید حاکمیت و اقتدار خودش را به طور کامل نشان دهد؛ چون مقابله با کرونا با جان مردم و با کلیت نظم و حیات اجتماعی در ارتباط است و این‌جا حکومت باید بیشترین نقش را در تنظیم و تنسیق امور داشته باشد.»

یورونیوز: «برخی از مدافعان جمهوری اسلامی می‌گویند درمواجهه با کرونا، از حیث کارآمدی در مهاربحران، تفاوت خاصی بین عملکرد حکومت ایران و حکومت‌های ایتالیا و آمریکا و اسپانیا وجود ندارد. درباره این دفاعیه چه نظری دارید؟

عباس عبدی: «به نظرم اشتباه حکومت‌های ایتالیا و آمریکا و اسپانیا وانگلیس و فرانسه در مرحله اول بدتر از حکومت ایران بود؛ برای اینکه آن‌ها نه فقط تجربه چین بلکه تجربه کره جنوبی و ایران هم جلوی چشمشان بود.

بنابراین این مدعا کاملاً درست است که حکومت‌های این کشورها هم اشتباهات جدی داشتند. اما بین عملکرد در مرحله دوم میان ایران و این کشورهای غربی، تفاوتی وجود دارد. بگذارید مثالی بزنم. فرض کنید با ماشین خودتان درحال حرکت هستید و به یک دوراهی می‌رسید ونمی‌دانید از کدام مسیر باید بروید. همان‌جا می‌ایستید و ماشین دیگری می‌آید و مسیر اشتباه را انتخاب می‌کند. ماشین دوم اگر متوجه شود مسیرش اشتباه بوده، برمی‌گردد و مسیر درست را می‌رود. شما هم درپی او به همان مسیر می‌روید. اما اگر فرد سومی همآن‌جا باشد که ماشین او اصلاً کار نمی‌کند، انتخاب نکردن این یا آن مسیر از سوی او، ناشی از ناتوانی اوست نه ناشی از تصمیم اشتباهش. به نظر من دولت ایران در مقابله با کرونا بیش از این که تصمیم اشتباهی گرفته باسد؛ به دلیل ناتوانی‌اش که پیشترتوضیح دادم، تصمیمی در اندازه مقابله با کرونا نگرفته بود. به همین دلیل است که بریتانیا یا ایتالیا بعد ازایران گرفتار بحران کرونا شدند ولی الان تصمیمات غلط اولیه‌شان را اصلاح کرده‌اند. به طور مشخص، دولت بریتانیا به سرعت تصمیمات غلط اولیه‌اش را تغییر داد. اما در ایران قادر به اتخاذ تصمیم موثر نبودیم. یا دستکم بسیار دیر تصمیم می‌گیرد. و این یک تفاوت جدی بین ایران و کشورهای اروپایی است. البته کرونا برای جوامع مدرن خطرناک‌تر است. یعنی برای شهروندان جوامع مدرن خطرناک‌تر از جوامع در حال توسعه یا عقب‌مانده است. دلیلش نیز همان ساخت جمعیتی است. زیرا ۲۲ درصد جمعیت ایتالیا بالای ۶۵ سال هستند ولی در ایران فقط ۶ درصد جمعیت بالای ۶۵ سال است. خطر اصلی بیماری ناشی از ویروس کرونا هم برای افراد بالای ۶۰ و حتی ۷۰ سال است. علت اینکه ایتالیا با بحران مواجه شده، پیری جمعیت این کشور است. بنابراین کشورهای اروپایی باید خیلی بیشتر دقت می‌کردند ولی واقعیت این است که کشورهای اروپایی هم مثل سایر کشورها خیلی بی‌تفاوت بودند و یا شاید اختلافات داخلی‌شان شدید بود و اجازه نداد موثرتصمیم بگیرند. ایتالیا هم به دلیل شکاف‌های داخلی، زمان طلایی را در مبارزه با کرونا از دست داد ولی در ادامه مقامات این کشور به تدریج به تفاهم نسبی رسیدند. در ایران رسیدن به چنین تفاهمی ناممکن می‌نماید. اینهم تفاوتی اساسی بین ایران و کشورهای اروپایی است. علاوه بر این، کشورهای غربی از امکانات لازم برای جبران مافات برخوردارند. الان ایتالیا رقم بسیارکلانی به مبارزه با کرونا اختصاص داده است. آمریکا نیز دو هزار میلیارد دلار، یعنی به اندازه پنج سال تولید ناخالص ملی ایران، در نظر گرفته برای مقابله با کرونا. ما حتی یک میلیارد دلار هم نمی‌توانیم صرف این کارکنیم. چطور می‌توانیم مردمی را که بخش عمده‌ای ازآن‌ها "کارکنان مستقل" هستند که معیشتشان به درآمدروزانه‌شان وابسته است، در خانه نگه داریم و به آن‌هاخدمات دهیم؟ بنابراین تفاوت میان ایران و کشورهای غربی بسیار جدی است و مدافعان حکومت ایران نباید دلشان را خوش کنند که حکومت‌های غربی هم در مقابله با کرونا اشتباهاتی داشته‌اند.»

یورونیوز: آیا حکومت ایران توان مالی حمایت ازشهروندان برای اجرای قرنطینه واقعی شهرها رادارد؟

عباس عبدی: « به نظرم اقتصاد ایران از یک حیث هنوز قوی است اما توان مالی دولت ایران نه. یعنی چنین حمایتی برای دولت ایران به این سادگی امکان‌پذیر نیست. امیدوارم بخشی از منابع مالی دولت ایران آزاد شود. فکر می‌کنم آقای روحانی هم کرونا را مستمسکی قرار داده برای آزادکردن منابع مالی‌ دولتش. در این صورت دولت او می‌تواند چند ماهی مقاومت کند و مشکلات جدید مردم را حل کند. ولی در بلندمدت فکر می‌کنم برای دولت بسیار سنگین باشد که چنین حمایت مالی‌ای ازشهروندان ایرانی داشته باشد.»

یورونیوز: جدا از توان مالی حکومت، به نظرتان چرا دولت روحانی با قرنطینه موافقت نکرد؟

فکر می‌کنم این است که آقای روحانی هنوزبه دنبال حل مساله برجام است. در واقع روحانی می‌خواهد از کرونا برای حل مساله برجام و رفع تحریم‌ها واحیانا گفت‌وگو با ایالات متحده استفاده کند. به همین دلیل اصراری بر قرنطینه ندارد.

عباس عبدی

تحلیلگر سیاسی احتماعی

عباس عبدی: « فکر می‌کنم به خوبی می‌دانستند قرنطینه کردن نیازمند شرایطی است که موجود نیست. از انسجام و اقتدارحکومت گرفته تا پذیرش مردم و رسیدگی به نیازهای مردم. چشم‌اندازی هم برای عبور از قرنطینه نداشتند. دلیل دوم هم فکر می‌کنم این است که آقای روحانی هنوزبه دنبال حل مساله برجام است. در واقع روحانی می‌خواهد از کرونا برای حل مساله برجام و رفع تحریم‌ها و احیانا گفت‌وگو با ایالات متحده استفاده کند. به همین دلیل اصراری بر قرنطینه ندارد.»

یورونیوز: آیا قرنطینه شهرها می‌توانست تبعات سیاسی داشته باشد؟

عباس عبدی: «معتقد نیستم که تبعات سیاسی کوتاه‌مدت خواهدداشت؛ هر چند اگر اعتماد کافی به مردم و جامعه‌نباشد، از هر تغییری نگران می‌شود و برایش فرقی هم نمی‌کند که آن تغییر چه باشد. به هر حال اگر دستورقرنطینه شهرها صادر شود، با توجه به اینکه بعید است منابع مالی لازم برای تامین نیازهای مردم فراهم باشد، قطعا کوتاه مدت خواهد بود و اگر طولانی شود ممکن است تبعات اجتماعی هم داشته باشد. اما در بلندمدت، به نظرم تبعات سیاسی ماجرای کرونا در ایران بسیارعمیق‌تر از چیزی خواهد بود که تصور می‌شود.»

یورونیوز: بی‌تفاوتی اقلیتی قابل توجه از مردم ایران به کرونا را چطور ارزیابی می‌کنید؟

عباس عبدی: «به نظرم بخش قابل توجهی از مردم دستورات ایمنی را رعایت می‌کنند و این هم به دلیل فرهنگ و فهم و شعورخودشان است و ربط زیادی به توصیه‌های رسمی ندارد. مردم به خاطر حفظ سلامتی خودشان، نکات ایمنی را رعایت می‌کنند. اما اینکه بخشی از مردم به نکات ایمنی بی‌توجه‌اند، به نظرم چند دلیل دارد. اولاً بخشی ازمسافرت‌های مردم قابل توجیه است. یعنی افرادی درشهرهایی غیر از تهران خانه دارند و در شرایط فعلی ترجیح داده‌اند بروند در آن خانه‌هایشان زندگی کنند. تعداد چنین افرادی کم هم نیست. از نظر ناظر بیرونی، این افراد در حال مسافرت نوروزی‌اند ولی در واقع می‌خواهند موقتا در خانه‌ای که در شهر یا روستای دیگری دارند، زندگی کنند. کم نیستند کسانی که در روستاها یا شهرهایی غیر از شهر اصلی‌شان خانه یا ویلا دارند. دوم اینکه، عده‌ای از مردم واقعا به خطرات بیرون آمدن از خانه و سفر به سایر شهرها واقف نیستند؛ چون هنوز ویروس را یک خطر جدی نمی‌دانند والبته شاید مرگ هم برایشان امری نسیه و دور است. ضمنا ممکن است جوان هم باشند و چندان نگران ابتلا به کرونا نباشند. دلیل دیگر هم این است که مردم سیاست‌های متناقض را نگاه می‌کنند و همین موجب سهل‌انگاری آن‌ها می‌شود. مثلاً مقامات رسمی در همین شرایط کنونی، خودشان مراسم تشییع جنازه برگزارکردند. طبیعتاً این تجمع چند صد یا چند هزار نفری، موجب می‌شود عده‌ای از مردم خطر کرونا را آن قدرهاهم جدی نگیرند. همچنین اقتدار کافی که دیده نشود عده‌ای تخطی می‌کنند. در مجموع برداشت من این است که مردم در بسیاری از شهرهای بزرگ و حتی روستاها، چنانکه شنیده‌ام، نکات ایمنی را رعایت می‌کنند.»

یورونیوز: شیوع کرونا در ایران از سویی امکان تکراراعتراضات خیابانی را منتفی کرده و از سوی دیگر ظاهراً به نارضایتی‌های مردم از حکومت دامن زده است. به نظرتان ورود کرونا به ایران تبعات سیاسی مهمی خواهد داشت؟

عباس عبدی: «همان اوایل ورود کرونا به ایران، دریادداشتی نوشتم که با توجه به ماهیت این ماجرا، کرونا، آزمون آزمون‌هاست. یعنی خیلی چیزها را به چالش خواهد کشید؛ از عقاید دینی گرفته تا توانایی‌های حکومت. معتقدم وقتی بحران کرونا درایران فروکش کند، ما با وضعیت جدیدی مواجه خواهیم بود که نتایج جدیدی دارد. به عنوان نمونه، مبارزه با کرونا عرصه نقش‌آفرینی پرستاران و پزشکان و کادر پزشکی است. این افراد وارد میدان شده‌اند وارزش‌های به نسبت متفاوتی با نظم رسمی موجود دارند. حتی پزشکان و پرستاران مذهبی. بنابراین می‌خواهم بگویم میدان سیاست و میدان بازی به شکلی درحال تغییر است واین امر تبعات سیاسی قابل توجهی خواهد داشت. اما اینکه این تبعات دقیقا چه خواهد بود و در جه بازه زمانی خود را نشان می‌دهد؛ نمی‌دانم. باید منتظر ماند و دید. ضمن اینکه این تبعات بستگی به نحوه بازی نیروها دارد و چند و چون حدوث آن‌ها مثل به جوش آمدن دیگ آبی که روی آتش قرار گرفته، قابل پیش‌بینی نیست. به هر حال فکر می‌کنم پس از کرونا برای خیلی از نیروهای اجتماعی شرایط تازه‌ای فراهم می‌شود تا بتوانند بازی بهتری برای خارج کردن جامعه ایران از وضعیت ناخوشایند کنونی انجام دهند.»٪ https://news.gooya.com/2020/03/post-36821.php

تاثیرگذاری کرونا بر تحولات آتی جهان

پیش‌بینی 12 متفکر برجسته از چگونگی تاثیر کرونا بر روابط سیاسی واقتصادی جهان

سعید جعفری : فارن پالسی از ۱۲ متفکر برجسته خواسته است تا پیش‌بینی کنند کرونا چگونه بر روابط سیاسی واقتصادی جهان تاثیر خواهد گذاشت.
خلاصه‌ای از نظرات:

* ‏استیون والت:  قدرت‌گیری ناسیونالیسم، کمرنگ‌تر شدن گلوبالیسم وتضعیف بازار آزاد.
* رابین نیلبت، رئیس چتم هاس:  پایان جهانی‌شدن، کرونا می‌تواند کمرِ جهانی‌سازی اقتصادی را بشکند.

* ‏محبوبانی، موسسه پژوهشی آسیا- سنگاپور:  تسریع روندِ عبور از جهانی شدنِ آمریکایی.

* جان ایکنبری، استاد پرینستون:
قدرت‌گیری چین، ناسیونالیست‌ها وحتی انترناسیونالیست‌های لیبرال، تقویت ناسیونالیسم، شدت‌گیری رقابت میان قدرت‌های بزرگ وجداشدن استراتژیک

* ‏شانون اونیل: عضو شورای روابط خارجی آمریکا: تضعیف اصول اساسی تولید جهانی، کوچکتر شدن شرکت‌های زنجیره‌ای درجهان.

* شیوشانکار، دانشگاه ملی سنگاپور:
‏تغییر سیاست درهمه کشورها حتی جوامع آزاد به سود دولت‌ها، بعید است اوضاع به سود اقتدارگرایان وپوپولیست‌ها تغییر کند.

* لوری گرت، عضو سابق شورای روابط خارجی امریکا:
تنها اثرات اقتصادی صرف نخواهد بود و شاهد اختلال در روند زنجیره‌های توزیع خواهیم بود.

* جوزف نای:
کرونا ناکافی بودن استراتژی امنیت ملی ترامپ را آشکار کرد، امریکا نمی‌تواند تنها به قدرت خود متکی بماند، تاکید بر همکاری‌های مشترک درمقابل تهدیدهای آتی، باید نحوه به کار بردن قدرت با دیگر بازیگران را بیاموزیم، درتنظیم استراتژی خود با جهان جدید ناکام بودیم.

* ریچارد هاس، رئیس شورای روابط خارجی:
‏دشواری برای عبور ازاین بحران برای کشورهای مختلف، افزایشِ شمارِ دولت‌های درمانده وتضعیف شده، وخیم‌تر شدن روابط چین وآمریکا، تضعیف فرآیند همگرایی اروپایی، بهبود وضعیت بهداشت جهانی، تضعیف میل به جهانی شدن.

* جان آلن، رئیس اندیشکده بروکینگز:
‏تغییر شکل ساختارِ قدرت درنظام بین‌الملل، ‏کاهش فعالیت اقتصادی وافزایش تنش بین کشورها، در دراز مدت کاهش چشمگیر ظرفیت تولید اقتصاد جهانی،افزایش بی‌ثباتی ودرگیری گسترده در داخل وخارج از مرزها.

* کوری شایک، معاون موسسه مطالعات استراتژیک:
‏آمریکا دیگر به عنوان یک رهبر بین‌المللی شناخته نمی‌شود. بحران همه‌گیری کرونا نشان داد واشنگتن درآزمون رهبری جهانی شکست خورده است.

* کاندولیزا، وزیر خارجه اسبق امریکا: این می‌تواند بحرانی بزرگ‌تر از بحران ۲۰۰۸ باشد.

* نیکلاس برنز:
تردید درخصوص توانایی امریکا برای مدیریت این بحران، اگر آمریکا وچین به جنگ لفظی خود پایان ندهند، ازاعتبار هر دو کاسته می‌شود، اگر اتحادیه اروپا نتواند به داد شهروندانش برسد، دولت‌های ملی دراروپا صدایشان بلندتر خواهد شد.

http://www.iran-emrooz.net/index.php/news1/83444/

عفو بین الملل خواستار آزادی بلادرنگ وبدون قید و شرط زندانیان سیاسی ایران شد

هشدار عفو بین الملل: زندانیان ایران با خطر ابتلا به ویروس کرونا روبرو هستند

سازمان عفو بین الملل روز پنجشنبه ۷ فروردین به دلیل نگرانی از شیوع ویروس کرونا٬ کووید-۱۹ ٬ در زندان‌های ایران خواستار آزادی بلادرنگ و بدون قید و شرط زندانیان سیاسی شد.

دراطلاعیه این نهاد حقوق بشری تاکید شده که مقامات و نهادهای مسئول درایران برای حفاظت از سلامت وجان زندانیان باید اقدامات سریعی انجام داده وتمام زندانیانی که درانتظار محاکمه هستند وآنهایی را که با خطر بیماری‌های شدید و یا مرگ روبرو هستند هرچه سریع‌تر آزاد کنند.

عفو بین الملل درنامه سرگشاده‌ای خطاب به ابراهیم رییسی، رییس قوه قضایی ایران نگرانی شدید این نهاد حقوق بشری از شیوع ویروس کرونا در زندانهای ایران را عنوان کرده است.

دراین نامه ضمن اشاره به تصمیم اخیر حکومت ایران برای آزادی تعدادی از زندانیان درایام نوروز درمورد باقی ماندن تعداد زیادی از زندانیان سیاسی از جمله مدافعان حقوق بشر، تظاهرکنندگان صلح‌آمیز و افرادی که فقط به خاطر دفاع از حق آزادی بیان و آزادی تجمع دستگیر شده‌اند در زندان‌های ایران ابراز نگرانی شده است.

https://www.radiofarda.com/a/amnesty-oran-prisons-coronavirus/30511580.html

درجستجوی راه های مردمی برای مقابله با بحرانها

زنده باد کمیته های مردمی برای مقابله با بحران ویروس کرونا

 ش.کریمی 22.03.2020 : جهان درگیر بحران مقابله با کرونا است. ویروس مرگباری که تا کنون جان هزاران نفر را گرفته است و زندگی صدها هزار نفر دیگر را تهدید وسازمان زندگی را به شدت تحت تاثیر قرارداده و بسیاری از امور روتین را عملا مختل کرده است. گرچه جهان درشوک ورود و گسترش این اپیدمی جهانی است اما با این حال این ویروس تاکنون ناکارامدی سیستم درمانی ومدیریت بحران جهانی سرمایه داری را بیش از پیش نمایان کرده است. دولتها وحکومتهایی که حتی ازتامین مواد ولوازم پیشگیری کننده این بیماری خطرناک درمدرن ترین کشورهای صنعتی نیز ناتوان هستند. اوضاع درایران نیز نه تنها متاثر ازاین بیماری واگیر است، بلکه ایران به یکی از اصلی ترین کانونهای گسترش این بیماری تبدیل شده است.آمار مرگ و میر درایران بسیار بالاست. حکومت دراین زمینه مانند همه موارد دیگر، دروغگوست واز دادن اطلاعات واقعی خودداری می کند. جمهوری اسلامی که تا مدتها از اعلام موارد مبتلایان به ویروس کرونا به دلیل درپیش داشتن به اصطلاح نمایش” انتخابات ” مجلس خوداری میکرد، خود با پنهان کردن این واقعیت ازمردم نقش برجسته ای درگسترش این بیماری داشت. بعداز برگزاری انتخابات و شکست مفتضحانه رژیم دراین نمایش، بعد ازاینکه چندین شهر پرجمعیت از جمله قم و تهران آلوده به این ویروس شدند، سران رژیم به مانند همیشه سعی درتوجیه وعوام فریبی ازطریق طرح تئوری توطئه وبیان این که این ویروس را دشمنان اشاعه داده اند، عجز و ناتوانی خود را بیش از پیش به نمایش گذاشتند و ناچار به اعتراف به موارد بسیاری از مبتلایان به این بیماری شدند. گذشته ازاین رژیم تلاش میکند تا این مصیبت اجتماعی را هم به فرصتی برای بقای حیات خود تبدیل کند. این روزها دیدیم که رژیم ایران ازجمله بی کفایت ترین و ناتوان ترین دولت های دنیا در مقابله با این اپیدمی است. این ناتوانی آشکار وظایف ویژه ای را از فعالین مدنی و مبارزین اجتماعی می طلبد. وقتی که رژیم نمی تواند ویا نمی خواهد در چنین شرایط دشواری به داد مردم برسد، طبیعی است که مردم دست روی دست نخواهند گذاشت تا این فاجعه همچنان جان انسان را بگیرد. برهمین اساس درمناطق زیادی از کردستان شاهد سازماندهی ومدیریت های مردمی مقابله با گسترش ویروس کرونا هستیم. برای نمونه درمریوان کمیته ای شکل گرفته است که با نام “کمیته مردمی محلات مریوان علیه کرونا ” فعالیت میکند. این نهاد پیشرو مردمی درخلاء نبود امکانات و تجهیزات دولتی برای مقابله با این بیماری کشنده، وظیفه حمایت و حفاظت ازمردم مریوان را با فداکاری به عهده گرفته است. کار این نهاد که ازهمبستگی واتحاد فعالین اجتماعی ومردم به وجود آماده است، پاکسازی وضدعفونی کردن معابر اصلی رفت و آمد، جمع آوری کمکهای مردمی و ازاین طریق تهیه محلول های ضد عفونی کننده وتوزیع آن درمحلات فقیر نشین است.درهمین شهر تشکل دیگری با نام ” خانه انسان ” با کمکهای مردمی وکار داوطلبانه تشکیل شده است، این نهاد با راه اندازی یک کارگاه اقدام به تولید لباسهای نایلونی مخصوص و ماسک جهت مقابله با ویروس کرونا می کند وآن را بین کارگران شهرداری، جایگاه سوخت ومیوه فروشان شهر مریوان توزیع میکنند. درهمین رابطه وبازهم درپی بی مسئولیتی وناتوانی رژیم درمحافظت از جان مردم درشهر سنندج نیز تیم هایِ داوطلبانه مردمی با مشارکت جمعی از جوانان فداکار شهر با نام ” پاریزه ران ژیان: یا “حامیان زندگی ” شکل گرفته است که به منظور پیشگیری ازشیوع بیشتر ویروس کرونا هرشب معابر،خیابانها ومحلات سطح شهررا با امکانات ابتدایی ازخطر وجود ویروس ضد عفونی میکنند. شعار این تشکل داوطلبانه مردمی اتحاد، همدلی ومشارکت فعال جوانان محلات وپیوستن آنها، برای محافظت ازمردم درمقابل شیوع هرچه بیشتر این بیماری است. دربسیاری دیگر ازشهرها وروستاهای کردستان کمیته هائی باهمین هدف شکل گرفته اند که دراین اوضاع آشفته و بحرانی سرشار ازایده های امید بخش ودلگرم کننده هستند.

 این تشکلهای مردمی ومستقل از دولت، از زمان شیوع بیماری کرونا، به مجموعه اقدامی دست زده اند که اشاره به چند نوع ازاین اقدامات می تواند مفید باشد. تعیین یک مرکز موقتی برای مشورت وتصمیم گیری، عضوگیری ازجوانان سطح شهر برای خدمات رسانی ، کنترل جدی ورودی وخروجی شهر یا روستا، ایجاد گروه درفضای مجازی که تقریبا تمامی ساکنین محلی حضور دارند، ایجاد یک گروه کارشناسی ومشورتی به عنوان مرکزاصلی تصمیم گیری، احترام واجرایی کامل تمام تصمیمات شورا ازطرف تمام مردم شهر، تهیه بسته های ضروری برای خانوارهای نیازمند ورفع نگرانی آنها، تهیه لباس مخصوص گندزدایی برای داوطلبان. 

واضح است که پیشگیری، مقابله ومهار چنین فجایعی ازوظایف اساسی هرحکومتی است. اما رژیم اسلامی حاکم برایران نه تنها ارزشی برای جان مردم قائل نیست، بلکه خود درطول بیش ازچهل سال حاکمیت نشان داده است که بسیار از ویروس کشنده کرونا وحشتناک تر و خطرناک تر است. ویروسهای که بر ایران حکومت می کنند چند ماه پیش ودراعتراضات آبان ماه در پاسخ به جوانان، بیکاران، کارگران، زنان، دانشجویان، رانندگان ودرکل تهی دستان جامعه که درمقابل فقر، بیکاری و ناعدالتی به خیابان آمده بودند، با شلیک مستقیم گلوله سینه پر از شور و شوق برای آزادی و رهایی آنها را هدف قرار داند وهزاران نفر را به قتل رساند. ویروسهای که برایران حکومت می کنند چهل سال است که از ثروت عمومی جامعه میدزدند وخرج خوشگذرانی آقازاده هایشان می کنند درحالی که دراکثریت شهرهای ایران ابتدایی ترین زیرساختهای بهداشتی و پزشکی وجود ندارد. اگر درآبان ماه سال گذشته جوانان حاشیه شهر ومردم بی لبخند بودند که درمقابل رژیم درنده وفاسد اسلامی به خیابان ها آمده بودند، اگر دراعتراضات آبان ماه جوانان محلات حاشیه نشین بودند که درمقابل نیروهای سرکوبگر رژیم اسلامی سنگر بندی کرده بودند و خواهان نابودی وسرنگونی این رژیم درنده وارتجاعی بودند، امروز همان جوانان را می توانیم درمحلات حاشیه نشین مشاهده کنیم اما درسنگری دیگر، سنگر دفاع ومحافظت از زندگی وسلامت جامعه. امری که وظیفه حاکمیت است، اما زمانی که با بی تفاوتی ولاقیدی حاکمیت درقبال جان مردم روبرومیشویم، سازماندهی ومدیریت بحران وظیفه انسانهای است که خودرا درقبال جامعه مسئول می دانند، گزینه های بسیاری برای مقابله با بحرانی شبیه به بحرانی همه گیر مانند ویروس کرونا وجود ندارد، از میان این سه گزینه باید انتخاب کرد، یکم حاکمیت که درقبال چنین شرایطی مسئول است، دربرابر وظایف اش ناتوان است و یا تمایلی به واکنش و کنترل این فاجعه ندارد. دو گزینه دیگر میماند، یا باید شاهد مرگ هزاران انسان که در نبود امکانات بهداشتی می میرند بود وهیچ واکنشی نشان نداد.یا گزینه سوم با امکانات محدود واراده محکم به سازماندهی، بسیج، مدیریت وکم کردن تلفات این فاجعه پرداخت. 

 تشکیل وسازماندهی کمیته های مردمی محلات، شهرها و روستاها یکی ازضروریات کنونی برای پرکردن خلاء ناشی ازناکارآمدی و بیقیدی حاکمیت دربرابرجان انسانهاست. چنین تشکلهای نه تنها به جامعه دلگرمی وامید می بخشند وفعالیتهای سرشارازهمبستگی وزندگی را ناشی میشود، بلکه در روند خود می تواند رشد کند وستادهای مردمی وسراسری را به وجود بیاورد که درهر تغییر و تحولی سریع واکنش نشان دهد وجامعه را هدایت کند. اعتماد جامعه به یک تشکل اجتماعی ازاین طریق امکان پذیرمیشود بخصوص که اکثریت جامعه ازوجود این کمیته های پیشرو نفع خواهند برد. کمیته های بحران درشهرها و روستاهای دیگر می تواند ویا مطلوبتر است بسرعت توسط فعالین وچهرههای قابل اعتماد جامعه به وجود بیاید وبه سنگر همبستگی ومحافظت ازجامعه به خصوص اکثریت تهی دستانکه ازهیچگونه امکاناتی برخوردار نیستند، تبدیل شود. کمیته ها می توانند باهم ارتباط پیدا کنند، ازتجربیات یکدیگر بخصوص درمسائل تخصصی و کارشناسی استفاده کنند، درصورت نیاز به یاری نقاطی که شرایط حادتری دارند، بروند وازاین طریق همبستگی واتحاد جامعه را درمقابل رویدادهای مختلف بالاتر ببرند. شوراها وکمیته های مقابله با بحران، اراده و تمایلی است که خودمدیریتی وبه دست گرفتن قدرت توسط ارگانهای مردمی را سبب میشود. تشکیل کمیته های مردمی بخشی ازسازمان دادن ومقابله هم با بحران بیماری کرونا وهم صف مبارزه با رژیمی را تقویت میکند که مهلکتر وکشنده تر ازویروس کروناست.%

موفقیت جدید درسرعت شناسایی مبتلایان به ویروس کرونا

کیت تست ۴۵ دقیقه‌ای برای شناسایی کرونا تایید شد 

 شرکت سافید مجوز تولید این کیت تست ۴۵دقیقه‌ای را دریافت کرده است.اف دی ای هم دربیانیه‌ای این خبر را تایید کرده است

 روز شنبه دوم فروردین ۱۳۹۹ برابر با ۲۱مارس ۲۰۲۰ اعلام شد که اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده کیت تست کرونا یک شرکت مستقر درکالیفرنیا را که قابلیت شناسایی این ویروس را درمدت ۴۵ دقیقه دارد، تایید کرده است.

رسانه‌های آمریکایی می‌گویند، اداره مواد غذایی و دارویی ایالات متحده ، اف دی ای، محصول شرکت سافید برای تست کرونا را تایید کرده است و قرار است از هفته آینده تولید انبوه این کیت تست آغاز شود. این کیت تست جدید بسیار سریعتر از روش فعلی که دست کم یک روز طول می‌کشد، ویروس کرونا را شناسایی می‌کند.

شرکت سافید دربیانیه‌ای گفته است که مجوز تولید این کیت تست ۴۵دقیقه‌ای را دریافت کرده است. اف دی ای هم در بیانیه‌ای این خبر را تایید کرده است.

متخصصان و کارشناسان گفته اند، دسترسی گسترده به کیت تست کرونا و دریافت سریع جواب نقش بسیار مهمی در شناسایی و مهار این بیماری ایفا می‌کند.

https://www.radiofarda.com/a/us-coronavirus-test-kit/30501933.html

پیام نوروزی مشترک سه تشکل اتحادی ایرانیان آزادی وبرابری ودمکراسی خواه

پیام نوروزی مشترک سه تشکل اتحادی ایرانیان

 ۱-همبستگی برای آزادی و برابری درایران، ۲-شورای دمکراسی خواهان ایران و۳-کنگرە ملیتهای ایران فدرال

رسید مژده که آمد بهار و سبزه دمید /
وظیفه گر برسد مصرفش گل است و نبید
مکن ز غصه شکایت که در طریق طلب/
به راحتی نرسید آن که زحمتی نکشید

هموطنان عزیز،
مردم تحت ستم ایران!
درآستانە سال نو وبه " کرامت" رژیم واپسگرا و فاسد جمهوری اسلامی، متاسفانە شاهدیم کە شرایط زندگی بر مردم تحت ستم و ظلم کشیدە ایران بیش از بیش دشوار شدە است.
بلند پروازیهای حاکمان خودکامە ایران در تقابل با جامعە جهانی و تداخل و جنگ افروزی در امور کشورهای منطقە،کشور را در انزوای کامل سیاسی و اقتصادی قرار دادە است. پیامد های این انزوا، بیکاری، فقر و تنگدستی هرچە بیشتر مردم بودە است. ایران اکنون رکورددار شاخص فلاکت درمنطقە است وبراساس آمار سازمانهای بین المللی از زمرە فاسدترین حکومت های جهان بە شمار میآید.
درکنار نابسامانی های اقتصادی، حاکمیت هیچ گونە فعالیت سیاسی و مدنی علیه خود را نیز برنمیتابد، در سالی کە گذشت جمهوری اسلامی همچنان جزو بزرگترین ناقضین حقوق بشر در جهان بود، سرکوب و انکار حقوق ملیتهای تحت ستم ایران، دستگیری و سرکوب گستردە روزنامە نگاران و فعالین کارگری و زیست محیطی، کشتار بیرحمانە معترضین در آبان ماه، شلیک موشک بە هواپیمای مسافربری توسط سپاه و سعی در انکار و پردەپوشی آن، تنها بخشی از جنایتهای رژیم در حق مردم ایران درسال گذشتە بودە است.
تعلل حاکمیت دراطلاع رسانی و وکنترل ویروس کرونا با بهانە واهی حضور مردم در راهپیمایی ٢٢ بهمن و انتخابات مجلس وممانعت ازقرنطینە شهر قم بە عنوان کانون شیوع بیماری بە واسطە اعتقادات خرافی وارتجاعی کشور را درگیر یک بحران جدی نمودە ودرشرف یک فاجعە انسانی قراردادە است. امروز پرستاران وکادر پزشکی کشور با حداقل امکانات درخط مقدم مبارزە با کرونا قرار دارند و دراین راه تاکنون متحمل هزینەهای انسانی بسیاری شدە اند.
مردم آزادی خواه ایران!
درسال پیش رو با کاهش قیمت نفت و رکود اقتصاد جهانی ناشی از بحران کرونا، پیشبینی میشود کە حاکمیت با کمبود بی سابقە بودجە مواجە شود ومتعاقب آن فشار اقتصادی بیشتری متوجە مردم ایران شود.عملکرد گذشتە حاکمیت درکمک رسانی بە مردم آسیب دیده در بلایای طبیعی همچون سیل و زلزلە نشانگر این واقعیت است کە در کنترل بحران ناکارآمد و ناتوان است. ازاین رو “همبستگی برای آزادی و برابری درایران “، "کنگره ملیتهای ایران فدرال" و "شورای دموکراسی خواهان ایران" ضمن تبریک فرا رسیدن نوروز وایام سال نو، درشرایط کنونی یگانە راە گذر از بحران کرونا را درهمدلی وهمکاری همەی آحاد مردم درجدی گرفتن توصیەهای پزشکی برای قطع چرخە انتقال ویروس میدانند.
نوروز دراساطیرما پیام آور چیرگی نور بر تاریکی وتحقق عدالت و آزادی است. بحران های پی درپی، پایەهای نظام را سست تر از قبل نمودە وبا قطع درآمدهای نفتی نظام کم کم اهرم های فشار خود کە همان مزدوران خود فروختەاند را از دست خواهد داد و دیری نخواهد پایید کە شعلە های خشم مردم طومار این ظالمان را درهم پیچد. 

بامید تحقق آزادی و دمکراسی در ایران!
هر روزتان نوروز و نوروزتان پیروز!

کنگره ملیت های ایران فدرال
Cnfi.dabirkhaneh@gmail.com
شورای دموکراسی خواهان ایران
http://democratsofiran.org
همبستگی برای آزادی و برابری درایران
www.hambastegi.info
info@ hambastegi.info

سه شنبه ۲۷ اسفند ۱۳۹۸ -۱۷ مارس ۲۰۲۰