زلیخا محمدوا ، زنی ماندگار در تاریخ و فرهنگ تركمن
زلیخا محمدوا اولین مدرک علمی دانشگاهی را درسال 1948 ازموضوع "زبان ترکمنی درنسخه خطی دیوان مختومقلی"، سپس درسال 1969 با دفاع از موضوع "تحقیقاتی درباره تاریخ زبان تركمنی درقرون 11 و12" براساس آثار طبع شده به‌زبان عربی"، از دكترای خود بطور موفقیت آمیز دفاع نموده است. وی در زمینه تاریخ و فرهنگ تركمن مربوط به‌قرون 11 و 12 بیش از 60 مقاله علمی و تحقیقاتی نوشته است ومقالات وكارهای متعدد علمی دیگر مربوط به‌ترجمه‌هایی از ادبیات روس و عرب به‌زبان تركمنی انجام داده است….
زلیخا محمدُوا باقی‌اوُونا درسال 9/1/1922 دراستان ماری تركمنستان متولد شده و درسال7/5/1984 میلادی درعشق‌آباد وفات یافت. درباره این زن عالم( دانشمند) جمهوری تركمنستان، اطلاعات مختصر زیر را لازم دانستم.
وی عالم نامدارتركمن در دوره
شوروی سابق، عالم زبان‌شناس، كه تسلط كامل به‌زبان و ادبیات فارسی، عربی، روسی داشت
و دارنده ی دكترای علوم زبانشناسی (سال 1969)، عضو آكادمی علوم جمهوری تركمنستان
شوروی (1951)، كارمند علمی نامدار تركمنستان (1972) بوده است. زلیخا محمدوا درسال
1948 از موضوع "زبان، نسخه خطی دیوان مختومقلی"، و درسال 1969
ازموضوع "تحقیقاتی درباره تاریخ زبان تركمنی در قرون 11 و 12، براساس آثار طبع
شده به‌زبان عربی"، از دكترای خود دفاع نموده است. وی نویسنده بیش از 60 مقاله
علمی و تحقیقاتی در زمینه تاریخ و فرهنگ تركمن مربوط به‌قرون 11 و 12 می باشد ومقالات
و كارهای متعدد علمی دیگر مربوط به‌ترجمه‌هایی از ادبیات روس و عرب به‌زبان تركمنی
انجام داده است. وی با آشنایی كامل به‌زبان‌‌های تركمنی، فارسی، عربی، روسی و
انگلیسی، درمورد تاریخ، فرهنگ و ادبیات تركمنستان در دوره شوروی سابق كارهای
علمی ارزنده‌ای انجام داده و از خود به‌یادگار گذاشته است. زلیخا محمدوا، در بین
تمام جمهوری‌های شوروی سابق ومراكز علمی و تحقیقاتی بین‌المللی معروف بوده و درطول عمر خود در زمینه زبان و ادبیات فارس و عرب و ترجمه آن، تلاش‌های زیادی نموده
و به‌خاطر این تلاش‌ها از سوی پرزیدیوم عالی جمهوری تركمنستان، بار‌ها و بار‌ها مورد
تقدیر قرار گرفته است.
زلیخا محمدوا در نهم ژانویه
سال 1922 میلادی در روستای ملك یوسف دراستان ماری دریك خانواده كارگری به‌دنیا
آمده. درسال 1927 تحصیلات ابتدایی خود را در«یولوتون» شروع می‌كند. درسالهای
1937- 1931 به‌تحصیلات خود درشهرعشق آباد ادامه می‌دهد وبه علت هوش و استعداد خاصی
كه داشت، دوره ده ساله متوسطه را در مدت كوتاهی تمام می‌كند.
وی بعد وارد تربیت معلم عشق
آباد می‌شود. درسال 1939 تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه كاباردینو- بالقار درشهر
نالیچیك ادامه می‌دهد. درسال 1941 تحصیلات به اتمام رسانده به شهر عشق آباد برمی‌گردد.
درسال 1942- 1941 به عنوان
مدیر بخش ادبیات دانشگاه تربیت معلم عشق آباد، كار می‌كند. درسال 1942 برای
ادامه تحصیل به‌مسكو می‌رود و در رشته تاریخ تحصیلات خود را ادامه می‌دهد. درسال
1944 دوره انستیتوی خط و زبان اقوام شوروی وابسته به‌آكادمی علوم شوروی را می‌گذراند.
درسال 1948 به انستیتوی زبان و تحقیقات آكادمی علوم وارد می شود. درسال 1948 با
نوشتن كتاب:«مفاهیم دستنویس‌های ترکمنصحرا در دیوان مختومقلی»، از تز دانشگاهی خود
دفاع می‌كند. درسال1949- 1948 به عنوان استاد دانشگاه در انستیتوی تربیت معلم
برای مدارس ملی تركمنستان، وابسته به آكادمی علوم این كشور مشغول می‌شود. درسال
1949 مسئول زبانشناسی انستیتوی زبان و ادبیات آكادمی علوم می‌شود. درسالهای 1984-
1951 مسئول مجله «خبار، جمعیت، علم»، از انتشارات آكادمی علوم می‌شود. درسال 1951
به‌عضویت بخش خبرنگاران آكادمی علوم برگزیده می‌شود. درسال 1959-1952 به‌عنوان یكی
از عالمان مطرح در بخش زبان و ادبیات آكادمی علوم تركمنستان در دوره شوروی سابق،
درسال 1961 -1959 مسئول بخش زبان و ادبیات آكادمی علوم، 1966-1961 بالاترین مقام
علمی دانشكده زبان و ادبیات آكادمی علوم، در سال 1973- 1966 به‌عنوان مسئول بخش
نسخ خطی دانشگده زبان و ادبیات آكادمی علوم برگزیده می‌شود. درسال 1967 دیپلم
افتخار ویژه از طرف بالاترین مقام آكادمی علوم شوروی سابق به وی اهدا می‌شود. وی
درسال 1969 از موضوعات: تاریخ زبان تركمنی درقرون 11 و12 وچشمه‌های( منابع) زبان
عربی به‌عنوان تز دكترای خود دفاع می‌كند. درسال 1970 بااهدا مدال«توانایی در
زحمت» كه یكی از مهمترین مدال‌های اهدایی در دوران شوروی سابق بود، مورد تقدیر
قرار می‌گیرد. در سال 1972 عنوان نشان« عالم برجسته تركمنستان شوروی درعلم و
تكنیك» را دریافت می‌كند. درسال 1976 به‌عنوان نماینده شوروی سابق دركنفرانش علمی
و بین‌المللی هلسینكی شركت می‌كند. درسال 1978 به عضویت بخش خبرنگاری جمعیت «حمایت
از زبان ترك» در تركیه پذیرفته می‌شود. درسال 1978 به عنوان یك عالم برجسته
دركنگره بین المللی درشهر كراكوف لهستان شركت می‌كند. در سال 1982 به دریافت دیپلم
افتخار ویژه تركمنستان شوروی كه بالاترین نشان پرزیدوم این كشور می‌باشد، نائل می‌گردد.
وی در سال 1984 دیده ازجهان هستی فرو می‌بندد.
استاد «آلماز یازبردی»،
نویسنده و محقق و رئیس كتابخانه بخش آكادمی علمی تركمنستان، درباره زندگی زلیخا
باقیوا محمدوا، كتابی نوشته كه این كتاب درسال 1996 توسط «علم نشریاتی» تركمنستان
در عشق آباد چاپ و منتشر شده است.
ائلمان توران
* از
نشریه گفتمان ترکمنها برگرفته شد ودرآنجا منبع را "وبلاگ آذربایجان وار اوُلسون" قید کردند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر