بیاد فرهیخته ای از ترکمنصحرا

احمد، اؤز عالیم آقاسی دوکتور منصور گـُرگانی یادلاپ بیوگرافیاسینی یازیپ دیر

( بیوگرافی دکتر منصور گـُرگانی ، از جانب برادرش احمد)

دكتر منصور گرگانی درتاریخ 23 اسفند 1307 شمسی درمحله عین الدوله تهران به دنیا آمد. پدر او محمد آخوند گرگانی (جرجانی) درآن زمان نماینده تركمن صحرا (دشت گرگان) درمجلس شورای ملی بود كه تا ده دوره ادامه پیدا كرد. لاجرم او درخانواده ای سیاسی بزرگ شد. دوره ابتدایی را درمدرسه ادب ودیپلم خودرا از دبیرستان قریب تهران اخذ نمود. با آن كه برای او امكان تحصیل دربسیاری رشته های دیگر بود، او رشته حقوق را انتخاب كرد واز دانشكده حقوق تهران موفق به كسب درجه لیسانس حقوق شد. درآن زمان برای گرفتن پروانه وكالت داشتن 27 سال كامل الزامی بود وبه همین علت ( صغر سن) به او اجازه وكالت ندادند و او تولد خود را از 1307 به 1304 تغییرداد تا بتواند به وكالت بپردازد. در زمان خود او از جوان ترین وكلای دادگستری بود.

درسال 1335 با خانم ناهید صابر فارغ التحصیل رشته نقاشی از هنرهای زیبای تهران ازدواج كرد. آنها از سال 1338 برای وكالت و زراعت به گرگان نقل مكان كردند.

رضا شاه در زمان حكومت دیكتاتوری خود بسیاری از اراضی مرغوب زراعی از جمله اراضی دشت گرگان را تحت عنوان فروش خالصجات به نام خود كرده بود وهنگام تبعید آن را به پسرش محمد رضا بخشید. بعداز تبعید رضاخان، در زمان دموكراسی نیم بندی كه به وجود آمده بود تحت فشار و مبارزات نمایندگان آزادیخواه مجلس به رهبری دكتر مصدق قانونی به نام استرداد اراضی درمجلس تصویب شد. محمد آخوند گرگانی كه خود درآن زمان نماینده مجلس وازفراكسیون اقلیت به رهبری دكتر مصدق بود با توجه به اینكه درآن زمان غالب مردم حتی رادیو نداشتند كه اخبار را بشنوند هربار كه به تركمن صحرا می آمد مردم را تشویق به شكایت علیه املاك پهلوی می كرد به همین جهت محاكم دادگستری عرصه مبارزات مردم درگرفتن حقوق از دست رفته وزمین هایشان بود. شروع وكالت دكتر منصور گرگانی با این مبارزات هم زمان بود. او بارها و بارها در دادگاه ها از مردم ستم دیده دربرابر ظلم و ستم اداره املاك پهلوی دفاع كرد ودرغالب آنها، اداره املاك پهلوی را محكوم نمود. اما دست نشاندگان محمد رضا پهلوی در اداره ثبت اسناد و املاك آن زمان وقعی به حكم دادگاه ها ندادند. وبا گرفتن رشوه یا قطعه ای زمین به نفع املاك پهلوی اقدام نمودند. كتاب « مسئله زمین درصحرای تركمن » كه در سال 1358 توسط دكتر منصور گرگانی تألیف شد، حاصل مبارزات نامبرده درآن سال ها می باشد. كه می تواند مرجعی گرانقدر برای محققین و علاقمندان درشناخت مساله زمین ازقبل از دوران رضاخان تا وقوع انقلاب اسلامی باشد.

دكتر منصور گرگانی كه مردی پركار وپرتلاش بود در حین كار وكالت و زراعت به مطالعه و تحقیق می پرداخت. درسال 1347 دردانشگاه اقتصاد تهران به مدیریت دكتر پیرنیا پذیرفته ودرسال 1349 با درجه دكترا از آن دانشگاه فارغ التحصیل شد. پس از آن دردانشكده كشاورزی كرج ودانشكده بازرگانی تهران به تدریس مشغول شد. كتاب « اقتصاد گرگان وگنبد ودشت » حاصل تحقیقات او وپایان نامه دكترایش بود كه هنوز هم یكی از كتب مرجع برای دانشجویان وعلاقمندان می باشد.

وی علاوه بر فعالیتهای فوق الذكر، از فعالان شركت تعاونی كشاورزان گرگان و دشت بود كه با احداث یك كارخانه پنبه پاك كنی با انحصارگران صنعت پنبه مبارزه میكردند.

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی درواقعه گنبد، سال 58 * كه منجر به درگیری مسلحانه بین فارس و تركمن شده بود، او با دكتر علی رسولی، نماینده ی وزارت كشور، ودكتر طباطبایی، استاندار مازندران، برای خاموش كردن این آتش خانمان برانداز به گنبد آمد ودرزیر رگبار گلوله طرفین وارد ماجرا شد وطرفین را به ترك مخاصمه راضی نمود.

بعداز پیروزی انقلاب با آن كه زمینهای كشاورزی او مصادره شد ومورد بی مهری قرار گرفت، كه در نهایت او مصالحه نمود و از حق خود گذشت، وعلیرغم دعوت از او برای كار درخارج از كشور، حاضر به ترك كشور نشد.

درسال 1358 هم زمان با آغاز انتشار مجله كشاورز به عضویت هیأت نویسندگان مجله كشاورز در آمد وتا آخرین لحظه حیات درآن جا به نوشتن مقالات درمورد مسائل اقتصاد كشاورزی، پنبه وتعاونیها پرداخت. درسال 1371 درسمینار "شناخت و رشد و توسعه منطقه گرگان" شركت نمود وسخنرانی وی تحت عنوان "نقش سرمایه درتوسعه اقتصادی گرگان" مورد تشویق بسیار حضار قرارگرفت و مقاله او به عنوان مقاله برتر شناخته شد.

دكتر منصور گرگانی مردی عدالتخواه بود، در وكالت تا به حقانیت طرف یقین پیدا نمی كرد، وكالت او را نمی پذیرفت. برای همین درغالب وكالت های خود پیروز بیرون می آمد. او مردی میهن پرست بود وعلاقه خاصی به قوم خود تركمنها داشت، دوكتاب او، "اقتصاد گرگان و گنبد و دشت" و "مسأله زمین درصحرای تركمن" و مبارزات او علیه بیدادگریهای املاك پهلوی مؤید این گفتار است.

مردی خوش مشرب و شیرین گفتار بود، درسخنان خود از ضرب المثل های تركمنی به موقع وبه جا استفاده می كرد.

وی درتاریخ 17/4/1372 براثر بیماری سرطان درتهران درگذشت.  بعداز وفات او كتابخانه ی شخصی اش كه مشتمل بر بیش از 3000 جلد كتاب با ارزش بود توسط همسرش به كتابخانه ملی تهران اهدا شد.

روانش شاد و روحش پر فتوح باد

 احمد گـُرگانی

-------------------  

به مناسبت سالگرد درگذشت دکتر منصور گرگانی

http://ahmadgorgani.mihanblog.com/post/author/544769

سه شنبه ، 6 تیر 1391 

--------------------------------------------------------------------