پیآمدهای پیروزی اوباما درآسیای مرکزی
آمریکا درآسیای مرکزی یکی ازبازیگران قدرتمند به حساب می آید وپایگاههای نظامی دارد. این منطقه به دلیل همجواری با چین، روسیه وایران ومنابع انرژی خود، جایگاه ویژه ای درسیاست خارجی آمریکا کسب کرده است. پیروزی اوباما چه تاثیری برمنطقه خواهد نهاد؟
بهنظر دکترهومن پیمانی، کارشناس ایرانیی امور آسیای میانه وقفقاز، سیاست خارجی آمریکا برای درازمدت برنامه ریزی شده است، اما با ورود اوباما به کاخ سفید، "ادبیات سیاسی نوینی" برآن حاکم خواهد شد.
دویچه وله: آمریکا در کشورهای آسیای مرکزی پایگاههای نظامی دارد و تاکنون سیاست فعالی را در این منطقه دنبال کرده است. پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری، چه تاثیری بر سیاستهای آمریکا در برابر کشورهای آسیای مرکزی خواهد داشت؟
هومن پیمانی: من فکر نمی کنم تغییرات اساسی درسیاست آمریکا بوجود بیاید، سیاست خارجی آمریکا، بهویژه در عرصه نظامی، سیاستی درازمدت و راهبردی هست. این سیاستی است که اززمان فروپاشی اتحاد شوروی یعنی ازسال ۱۹۹۱ میلادی تا امروز ادامه داشته و سیاست گزارن آمریکا چه دمکرات وچه جمهوریخواه آن را ازجمله درمسائل راهبردی سیاست خارجی دنبال کرده اند. خاورمیانه، خلیج فارس، آسیای میانه و قفقاز ازمناطقی هستند که به دلیل دارا بودن منابع عمده نفت و گاز، بازار بزرگی برای سرمایه وکالاهای آمریکائی ایجاد میکنند. همچنین موقعیت خود این کشورها سبب میشود که به عنوان کشورهای راهبردی اهمیت یابند. از این جهت، من فکر نمی کنم درسیاست آمریکا تغییری بوجود بیاید. سیاست کلی آمریکا، درهرحال تحکیم خود به عنوان قدرت بلامنازع جهانی است.
س: سیاست آمریکا در کشورهای آسیای مرکزی، بهویژه درکشورهای همسایه ایران مثل آذربایجان و ترکمنستان بنظر شما چگونه خواهد بود؟
ج: چیزی که ممکن است بوجود بیاید به قول معروف بحث در مورد ادبیات حاکم بر سیاست خارجی آمریکا خواهد بود. ولی منافع اقتصادی، سیاسی و نظامی آمریکا با تغییر رئیس جمهور عوض نمی شود. حال چه رئیسجمهور جمهوریخواه باشد چه دمکرات. از آنجا که این دو کشور از نظر نفت و گاز و همچنین به عنوان همسایه ایران برای آمریکا اهمیت دارند، در سیاست آمریکا تغییراساسی پیدا نخواهد شد، بلکه بهنظر من همان سیاستهائی تداوم خواهد یافت که در ظرف دو دهه گذشته جاری بوده است.
ایران با توجه به موقعیت استراتژیک خود تابهحال نتوانسته در منطقه آسیای مرکزی نفوذ اقتصادی و یا سیاسی داشته باشد. یکی از دلایلی که همیشه طرح می شد ، مسئله تیرگی روابط ایران با آمریکا بود. حال بهنظر شما انتخاب باراک اوباما چه تاثیری ممکن است بر مناسبات کشورهای آسیای مرکزی با ایران داشته باشد؟
ج: من با این مسئله زیاد موافق نیستم، برای اینکه ایران در ظرف ۱۶ سال گذشته در بعضی زمینهها از جمله درپایان دادن به جنگ داخلی تاجیکستان موفق بوده است. ایران با کمک روسیه توانست به دولت تاجیکستان و نیروی مخالف آن کمک کند تا به جنگ داخلی خاتمه دهند و به صلح و تفاهم برسند. در زمینه همکاریهای امنیتی هم، بهنظر من ایران موفق بوده است. من فکر میکنم در دوران باراک اوباما ایران قادر خواهد بود به نفوذ خودش گسترش بدهد
.
س: آیا با انتخاب باراک اوباما به ریاستجمهوری آمریکا، ما شاهد رویکرد نوینی درسیاست خارجی آمریکا درمنطقه از جمله درقبال ایران خواهیم بود؟
ج: سیاستهای آمریکا به صورت درازمدت تعیین می شود نه بر مبنای شخصیت رئیسجمهور وسیاستهای حزب او. سیاستهائی که آمریکا درمنطقه دنبال کرده، بهخاطر ادبیات ناموزون و نامعقول و همچنین واقعیتهای منطقه سبب تشدید اختلافها شده است. من فکرمی کنم در ادبیات سیاسی و لحن صحبت آمریکا تغییراتی بهوجود خواهد آمد و این مسئله نه تنها در برخورد با ایران، بلکه در برخورد با تمامی کشورها خواهد بود. دولت آمریکا کماکان ایران را به عنوان یک قدرت منطقهای در نظر می گیرد و حضور ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای اصولا برای آمریکا قابل قبول نیست. در آینده آمریکا بالاخره به نوعی قبول خواهد کرد که در روابط خود با ایران تجدید نظر کند. اما به نظر من، این تغییر در آینده خیلی نزدیک صورت نخواهد گرفت.
مصاحبه گر: طاهر شیرمحمدی
*- فایل مربوطه: http://www.dw-world.de/dw/article/0,2144,3767851,00.html
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر