مصاحبه درباره وضعیت حقوق بشرایران

احمد شهید درمصاحبه باخبرنگار بی بی سی:

صلح، توسعه وحقوق بشر همه به هم مرتبط هستند ونمی توان بدون یکی به دیگری رسید.

ایل گویجی : خبرنگار بی بی سی به جز مورد تداوم نقض حقوق اقلیتهای قومی ومذهبی درگزارش گزارشگر ویژه بر همه موارد دیگر سوال می کند. چرا؟  ،

بی بی سی: احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد گزارشی بسیار انتقادآمیز ازوضعیت حقوق بشر درایران منتشرکرد ودرآن افزایش شماراعدام‌ها، نقص نظام قضایی وسرکوب روزنامه‌نگاران، ناراضیان و زنان را محکوم کرد.

بهمن کلباسی خبرنگار بی بی سی درنیویورک درباره این گزارش با آقای شهید مصاحبه ای انجام داد.

آقای شهید دراین گزارش ازتوافق هسته ای با ایران استقبال کرده اید. تاثیر آن توافق بروضعیت حقوق بشر درایران چه خواهد بود؟

این حرف من دو یا سه دلیل داشت. یکی اینکه آن توافق محصول تعامل سیاسی دولت تازه بود وخوب است که به ثمر رسیده. دیگر اینکه آن توافق می تواند به رفع تحریم ها منجر شود که تاثیری خیلی منفی بر اقتصاد داشته وما همچنین نگران تاثیر تحریم ها برجنبه های انساندوستانه هستیم. بنابراین رفع آن نگرانیها چیزی است که ما ازآن استقبال میکنیم.

نکته دیگر اینکه یادآوری می کنیم که صلح، توسعه وحقوق بشر همه به هم مرتبط هستند ونمی توان بدون یکی به دیگری رسید. اما امید من این است که وقتی با ایران تعامل بیشتری صورت گیرد از جمله در زمینه تجارت و تماس با جهان خارج، درآن صورت شاید اولویت های داخلی نسبت به گذشته تغییر کند و شاهد تغییری به سوی رفتار بهتر نسبت به خارج باشیم.

صدای منتقدان را هم شنیدید. کسانی که میگویند که این توافق به تثبیت نیروهای سرکوب درایران کمک میکند و وضعیت حقوق بشر بدتر هم خواهد شد. پاسخ شما چیست؟

خوب باید درکوتاه مدت، میان مدت وبلند مدت به این مسئله نگاه کرد. شاید درمیان مدت گفته شود که طرح نگرانی ها درباره ایران کم شود، اما من فکر می کنم که این فرض غلط است چون نگرانیها درباره حقوق بشر ادامه دارد وادامه خواهدداشت تا اینکه به آنها رسیدگی شود.

اما تحریم ها قبلا همچنین براصلاح طلبان درایران اثر گذاشته. یعنی کسانی که پیشتاز مطالبات حقوقی بودند ودرزمینه حقوق بشر پیشگام بودند، برای آنها مهم بود که با جهان خارج ارتباط داشته باشند، مثلا درجستجوی فرصتهای تحصیلی برآیند. اما همه اینها تحت تاثیرتحریم ها قرار گرفت.

دراین گزارش همچنین آورده اید که نوع برخورد مقام های ایران قدری با گذشته فرق کرده. تفاوت اصلی این بار کجا بوده؟

یکی این است که آنها اکنون یک دور مذاکرات درمورد یک مسئله مهم با من داشته اند: مساله قاچاق مواد مخدر واعدام های مربوط به آن. بنابراین من امیدوارم که این نگرش ادامه وگسترش یابد وبه من اجازه دسترسی درارتباط با سایر موارد داده شود. به علاوه من با توجه به دیدار روز گذشته ام با سفیر ایران می توانم بگویم که درایران یک مناظره داخلی جریان دارد - که درمورد چگونگی برخورد با این کندوکاوهای علنی یکصدا نیست - اما عناصری هستند که فکر میکنند تعامل به نفع آنهاست.

آیا هیچ امیدی هست که اجازه سفر شما به ایران را بدهند؟

فکر نمی کنم امکان بازدید من درآینده نزدیک از ایران وجود داشته باشد. اما فکر می کنم بحث درباره بهترین راه انجام این کار ادامه خواهد یافت. من فکر می کنم مقام های ایران بیش از پیش تشخیص خواهند داد که به نفع آنهاست که من به این کشور بروم. اگر آنها الان ناراحت هستند که گزارش من به اندازه کافی دیدگاه آنها را منعکس نمی کند دلیلش این است که آنها به اندازه کافی با من تعامل ندارند.

دراین گزارش این تصویر کلی را به دست می دهید که وضعیت حقوق بشر بهتر نشده ودرمواردی حتی بدتر شده. پاسخ شما به کسانی که می گویند ایجاد پست گزارشگر ویژه تاثیری نداشته چیست؟

من می گویم که گزارشهای من دراین ۴ سال و نیم، به کسانی که صدایشان به گوش کسی نمی رسد فرصت حرف زدن داده،‌ نگرانیها و موارد نقض حقوق بشر در ایران را مستند کرده، وباعث ایجاد فضای بحث درداخل ایران شده. بدون این گزارش ها به عهده ایرانی ها خواهد بود که نگرانی هایشان را به روشنی بیان کنند ووقتی چنین کنند احتمالش زیاد است که با اتهام تبلیغ علیه نظام یا اتهامات امنیتی دیگر روبرو شوند.

به علاوه اکنون درسطح بین المللی آگاهی بیشتری نسبت آنچه درایران می گذرد وجود دارد. وقتی ازاین مسائل صحبت میشود تغییراتی به دنبال می آید.بدون شک سکوت راه حل نیست.وقتی مشکلاتی دریک کشور وجود دارد باید به طور علنی درمورد آنها صحبت کرد.%  28.10.2015

http://www.bbc.com/persian/iran/2015/10/151027_u04_shaheed_humanrights