نگاهی به ترکمن صحرا وانقلاب مشروطیت
بمناسبت 117مین سالگرد انقلاب مشرطیت درایران
بتاریخ 5.اوت 1906میلادی
نگاهی به اوضاع سیاسی ترکمن صحرا در آن زمان
ترکمن صحرا، از دسامبر1881میلادی که "عهدنامه
آخال" بین دو دولت ایران و روسیه امضا شد به دولت قاجار واگذار شد. ولی
قبل از شروع جنگ جهانی اول توسط روسیه تزاری اشغال نظامی شد. بنابراین زمان انقلاب
مشروطه دراشغال واحدی از ارتش تزار روسیه بود. اما وقتی اشغال ترکمن
صحرا درنیمه دوم 1918 بدنبال انتشار فرمان دولت جدید روسیه، پایان یافت.
ترکمنهای"مجلسچی" که مردم ترکمن صحرا به طرفداران
"انقلاب مشروطیت" واعزام نماینده به مجلس را می گفتند، دست بکار شدند.
آنها که با همکاری دو روحانی مترقی از سران قضات ترکمنصحرا بنام های عثمان آخوند
عارف و رجب آخون صیادی موفق شدند کنگره ی سران طوایف و ریش سفیدان ترکمن را درمارس
1919 برگزار کنند، توانستند نظر موافق اکثریت افراد جمع شدگان را برای مراجعه به
نمایندگان دستگاه حاکمه ایران درشهر استرآباد( گرگان کنونی از 1316خ. )را جلب کرده
انجمن( مجلس محلی) وافراد حکومت محلی به ریاست قاضی القضات عثمان عارف را تعیین
نمودند. بدین ترتیب شرایط حاکمیت دوگانه درترکمن صحرا بوجود آمد وازآن ببعد افراد
حکومت محلی و نیز افراد مسلحی که وظیفه انتظامات را پذیرفتند از دولت مرکزی حقوق
ماهانه دریافت کردند. ولی این وضعیت مسالمت آمیز دراواسط اردیبهشت 1303 برابر با
اوایل مه 1924 با کشتار افراد واحد انتظاماتی غرب ترکمن صحرا درموقع
برگشت ازاسترآباد توسط سرگرد احمدی فرمانده پادگان استرآباد با فرمان رضا پهلوی که
هم رئیس دولت وهم سردارسپه بود، پایان یافت.
چرا اوضاع مسالمت آمیز درکشور ازبین رفت؟
رضا پهلوی با کسب قدرت ازطریق کودتا درسوم اسفند 1299خورشیدی(برابربا 1921میلادی)،
رژیم دیکتاتوری برقرار کرد. در نتیجه مجلس شورای ملی پر شد ازنوکران رضا
شاه پهلوی وقوه ی قانوگذاری ایران تبدیل شد به ابزاری در دست شاه و انقلاب مشروطیت
بشکست کشیده شد. دیگر درایران همانند قبل از مشروطیت مردم و مجلس کاره ای نبودند.
دیکتاتوری پهلوی ها چه نتیجه ای داد؟
حکومت کودتائی پهلوی با دیکتاتوری ونیز با
بازیچه قراردادن مجلس وقوه قانونگذاری یعنی با شکست انقلاب مشروطیت شروع شد و دوام
یافت. درنتیجه مردمان به ستوه آمده ایران بارها برای رهایی تلاش کردند
وسرانجام 73سال پس از پیروزی انقلاب مشروطیت، دربهمن1357خ - 1979م موفق به سرنگونی
حکومت دیکتاتوری شاهنشاهی درتاریخ ایران شدند. اما استبداد طولانی مدت پهلوی در
سده بیستم، باعث نا توانی اکثریت مردم از درک ضرورت روز افزون دمکراسی برای رهایی
کشورها وملت ها درعصر کنونی شده بود. درنتیجه
قشر سنتی- مذهبی ازنوع "شیعه ولایی" (پیروی گری امامتی) برهبری علمای
دینی حکومت را بطور مطلق بدست گرفتند. متاسفانه اینبار نیز پیروزی مردمان ایران
سبب خیر نشد، واوضاع ایران همانند دوره ی روبه انقراض حکومت صفویها درتاریخ ایران
گردید. ولی خوشبختانه با فراروئی جنبش های اعتراضی مردمان ایران به جنبش "زن،
زندگی، آزادی"، درک گریزناپذیری ضرورت استقرار دمکراسی، آزادی وبرابری
درایران را افزایش و روحیه مقاومتی مردمان ایران را قوی تر نمود.
شورای هماهنگی سازمان فرهنگی وسیاسی ترکمن صحرا
مرداد 1402 – اوت 2023
میلادی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر